محمدامین عرفان منش، الهه حسینی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
هدف: اگرچه شاخصهای مبتنی بر استناد به طور گسترده جهت ارزیابی عملکرد پژوهشی و اثرگذاری علمی مورد استفاده قرار میگیرند، در سالهای اخیر شاخصهای مبتنی بر رسانههای اجتماعی نیز به عنوان ابزاری مکمل معرفی شدهاند. این پژوهش با هدف بررسی میزان حضور و توجه به بروندادهای پژوهشی کشور در رسانههای اجتماعی انجام شده است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با استفاده از شاخصهای آلتمتریکس و علمسنجی انجام میشود. جامعه پژوهش شامل 43076 برونداد پژوهشی کشور است که در سال 2015 میلادی در پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شدهاند. علاوه بر اسکوپوس، از پایگاه آلتمتریک اکسپلورر جهت مطالعه شاخصهای آلتمتریک استفاده شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که بروندادهای پژوهشی کشور از پوشش آلتمتریک نسبتا کمی برخوردار بوده و تنها 5840 مدرک (55/13 درصد) از کل تولیدات علمی ایران در سال 2015 حداقل یک بار در رسانههای اجتماعی مورد اشاره قرار گرفتهاند. این مدارک در مجموع 28517 اشاره از 14 رسانه اجتماعی مختلف دریافت کردهاند که بیشترین میزان اشاره مربوط به مندلی (87 درصد)، توییتر (91/77 درصد) و فیسبوک (87/17 درصد) بوده است. بررسی روند زمانی اشاره به بروندادهای پژوهشی کشور در رسانههای اجتماعی نشان داد که به طور کلی بیشترین میزان اشاره به مدارک مربوط به فاصله زمانی کوتاهی پس از انتشار آنها بوده و بعد از آن حضور مدارک در رسانههای اجتماعی روند کاهشی در پیش میگیرد. حدود نیمی (24/49%) از بروندادهای پژوهشی دارای نمره آلتمتریک مربوط به حوزه موضوعی علوم پزشکی بودهاند. همچنین بروندادهای پژوهشی حاصل از مشارکت بینالمللی از نمره آلتمتریک بالاتری در مقایسه با میانگین کلی کشور برخوردار بودهاند.
نتیجه گیری: جامعه علمی کشور نیازمند آشنایی بیشتر با قابلیتها و مزایای رسانههای اجتماعی در انتشار بروندادهای پژوهشی و سنجش اثرگذاری تولیدات علمی هستند.
محسن نوکاریزی، مهدی زینالی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش همپوشانی موتورهای جستجوی بومی پارسی جو، یوز، پارسیک، و ریسمون و مقایسه توانمندیهای این موتورها در پوشش دادن وب نمایهپذیر انجام گرفت.
روش: پژوهش از نوع کاربردی ارزیابانه بود. برای گردآوری اطلاعات از روش مبتنی بر کلیدواژه بهره گرفته شد، بدین ترتیب ابتدا کلیدواژههای انتخاب شده به موتورهای جستجو ارائه و از رکوردهای بازیابی شده نمونهگیری و با توجه به وجود یا نبود این رکوردها در موتورهای جستجو، داده های لازم گرداوری شد، بر این اساس برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار استنباطی استفاده شده است.
یافتهها: همپوشانی نسبی موتور جستجو پارسیک نسبت به پارسیجو و همپوشانی نسبی پارسیجو نسبت به یوز به طور متوسط 26 درصد بود و موتور جستجوی پارسیک بیشترین بازیابی را داشت. موتور جستجو ریسمون هیچ رکورد مشترکی با موتورهای جستجو مورد آزمون نداشت. سه موتور جستجو پارسیک، پارسیجو و یوز از بین 225 رکورد، 27 رکورد مشترک را بازیابی کردند؛ تفاوت معنیداری بین همپوشانی نسبی موتورهای جستجو وجود داشت. همچنین به طور متوسط موتورهای جستجو پارسیک، پارسیجو، یوز و ریسمون به ترتیب 38 درصد، 31 درصد، 26 درصد و 6 درصد از وب قابل نمایه را پوشش میدادند. میان میزان پوشش پایگاه موتورهای جستجو نیز تفاوت معنیداری مشاهده شد.
نتیجهگیری: ظاهراً هر کدام از موتورهای جستجو سیاست نمایهسازی متفاوتی داشتند و کاربران برای رسیدن به اطلاعات جامع درباره یک موضوع به جستجو در بیش از یک موتور جستجو نیاز دارند و میتوان پیشبینی نمود که با جستجو در دو موتور جستجو پارسیک و پارسیجو، به حدود 70 درصد وب نمایهپذیر دسترسی داشت.
زاهد بیگدلی، زهرا پورموسوی،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی رفتار اطلاعیابی زندگی روزمره، میزان آشنایی و بهرهگیری از اطلاعات و محیطهای اطلاعاتی ارامنه تهران بوده است.
روش پژوهش: پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل افراد بالاتر از 15 سال ارامنهی تهران است. تعداد کل جامعه آماری، 30000 نفر بود که از این تعداد 20000 نفر بیشتر از 15 سال سن داشتند. با استفاده از جدول کرجسی- مورگان، 377 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید.
یافته ها: تحلیل دادهها نشان داد که محیطهای اطلاعاتی و میزان استفاده از این محیطها به ترتیب عبارتند از منزل اقوام و دوستان (5/55 درصد)، محل کار (8/47 درصد) و کلیسا (5/47 درصد). همچنین نتایج پژوهش نشان داد که ارامنه نگرش مثبتی نسبت به اطلاعات و نقش مهم آن در زندگی روزمره دارند. بیشترین استفاده از وبسایتهای فارسی و شبکههای ماهوارهای فارسی زبان خارج از کشور و کمترین مورد مربوط به استفاده از برنامههای فارسی زبان رسانهی ملی بود. بیشترین میزان کسب اطلاعات از طریق رسانههای مختلف مربوط به کتاب، مجله و شبکههای ماهواره ای بود. ترجیح دادن ارتباط با هم زبانان خود در شبکههای اجتماعی، بی توجه بودن کتابخانههای عمومی نسبت به فرهنگ ارامنه و نیافتن اطلاعات مورد نیاز دربارهی تاریخ و فرهنگ ارامنه در کتابخانههای عمومی از دیگر یافتههای پژوهش هستند.
نتیجه گیری: میتوان چنین نتیجه گرفت که ارامنه تهران مانند بسیاری از اقوام ایرانی دیگر مورد بی مهری کتابخانههای عمومی و رسانههای داخلی هستند. ضرورت دارد در این زمینه دولت بازنگری اساسی بنماید.
عسگر اکبری، فاطمه نوشین فرد، نجلا حریری،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: مدیریت دانش فرآیندی است که سازمانها را در شناسایی، انتخاب، سازماندهی، انتشار و انتقال اطلاعات و مهارتهای ساختارنیافته یاری میرساند. امروزه این تجربه در برخی از سازمانها دربارۀ مدیریت دانش به شکست انجامیده است. کتابخانههای دانشگاهی نیز به مثابه سازمان تابع شرایط مشابه میباشند. از اینرو هدف پژوهش حاضر، شناسایی و مقایسه موانع جریان دانش در کتابخانههای دانشگاههای دولتی و آزاد اسلامی میباشد.
روششناسی: روش پژوهش از نوع پیمایشی- تحلیلی است. دادهها با استفاده از پرسشنامه از مدیران 120 کتابخانه مرکزی دانشگاهها جمعآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون تی ساده استفاده شده است.
یافتهها: ابعاد منبع دانش و عوامل فنی و تکنولوژیکی دانش در کتابخانههای دانشگاههای دولتی و آزاد اسلامی دارای تفاوت معناداری بود بدین معنی که شرایط کتابخانههای دانشگاههای دولتی بهتر است. در مقایسه نتایج کانالهای ارتباطی، عوامل مدیریت و عوامل فردی تفاوت معناداری مشاهده شد، اگرچه موانع مدیریتی در هر دو گروه مشهود بود. در بخش مقایسه فرایندهای مدیریت دانش، در فرایند دسترسی و بهاشتراکگذاری دانش، کتابخانههای دانشگاههای دولتی عملکرد بهتری نسبت به کتابخانههای دانشگاههای آزاد اسلامی دارند، اما در فرایندهای خلق، شناسایی، جمع آوری، مرور و بهکارگیری دانش کتابخانههای دانشگاههای دولتی با کتابخانههای دانشگاههای آزاد اسلامی تفاوت چندانی ندارند.
نتیجهگیری: نظر به نقش و جایگاه کتابخانهها، به ویژه کتابخانههای دانشگاهی در فرایند مدیریت دانش، جهت رفع چالش موانع، بهبود و ارتقاء وضعیت جاری آنها، باید مدیریت کتابخانهها کارآمد شود، اهداف مدون و راهبردی تعریف و عملیاتی گردد، به کارکنان به عنوان ارکان اصلی مدیران دانشی توجه شود و از ابزار فناوری اطلاعات، به نحو احسن استفاده شود.
آقای هومن سلیمانی، دکتر غلامرضا حیدری، خانم فرزانه قنادی نژاد،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
هدف: هدف این پژوهش بررسی وضعیت فعالیت های مدیریت اطلاعات شخصی چاپی و الکترونیکی و مقایسه این دو میان اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز است.
روش شناسی: پژوهش حاضر که به صورت پیمایشی انجام شده است، به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و تحلیلی است. جامعهی پژوهش شامل کلیه ی اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان میدهد که میانگین کلی فعالیت های مدیریت اطلاعات شخصی چاپی اعضای هیأت علمی 86/2 و فعالیتهای مدیریت اطلاعات شخصی الکترونیکی 82/2 است. به این ترتیب، وضعیت فعالیت های مدیریت اطلاعات شخصی چاپی و الکترونیکی اعضای هیئت علمی در سطح نسبتاً مطلوبی گزارش میشود. یافتهها بیانگر آن است که تفاوت معنیداری میان فعالیتهای مدیریت اطلاعات شخصی چاپی و الکترونیکی اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز وجود ندارد.
نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که فعالیتهای مدیریت اطلاعات الکترونیکی و فعالیتهای مدیریت اطلاعات چاپی اعضای هیأت علمی هم سطح هستند و هیچ کدام بر دیگری چیرگی ندارند. همواره پدیدههای جدید نیاز به یک بازهی زمانی بیشتری برای شناخت و اثبات خود دارند و ممکن است در آینده ابزارهای الکترونیکی جدید مورد استفادهی بیشتری قرار گیرند.
فریبرز فروتن، دکتر حمید رضا جمالی مهموئی،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور شناسایی نیازها و اعمال اطلاعاتی عشایرکوچ نشین طایفه بابادی انجام گرفته است.
روش: این پژوهش با استفاده از روش تحقیق قومنگاری که شیوه و روش مطالعات مردم شناسی است انجام شده است و از مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته با بیست نفر از عشایر برای گردآوری دادهها استفاده شده است.
یافته ها: شیوه زندگی به نحو چشمگیری فرایند اطلاعیابی و کسب اطلاعات عشایر را هدایت و کنترل میکند. عشایر منابع غیررسمی اطلاعات را به منابع رسمی ترجیح میدهند و استفاده از مجراهای رسمی در اولویت بسیار پایین قرار دارد. عشایر بیش از همه نیازمند اطلاعات واقعی برای رفع مشکلات زندگی روزمره خویش در زمینه اموری مثل بهداشت و دامداری هستند. اغلب عشایر برای کسب اطلاعات اولیه در یک موضوع خاص، به شیوه شفاهی و عمدتاً تعامل با دیگران متوسل میشوند و ارتباط با دوستان، خویشاوندان، و ریش سفید و کدخدای محله در زمره این موارد هستند. کدخدا و بزرگان نقش مهمی به عنوان منابع اطلاعاتی دارند و ملاک اعتماد عشایر به افراد به عنوان منابع اطلاعاتی تا حدی مبتنی بر شناخت آنها از افراد است.
نتیجه گیری: عشایر به دلیل محدودیت در دسترسی به منابع اطلاعاتی رسمی (مثل منابع مکتوب و کتابخانه و غیره) هنوز تا حد زیادی مبتنی بر فرهنگ شفاهی و ارتباطات فردی هستند و نیاز است تا برنامه درستی برای رفع نیازهای آنها از طریق خدمات اطلاعاتی رسمی صورت گیرد و مشکلات دسترسی آنها به اطلاعات رفع شود.
داریوش علیمحمدی، کیوان برنا،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف پیشنمونسازی سامانههای زمزمه-محور روی گوشیهای هوشمند انجام شده است.
روش پژوهش: در این تحقیقِ چند-روشی، از فن شبیهسازی در مجموعه مدلهای آمیخته روش پژوهش در عملیات، و نیز روش سندی، به طور همزمان، استفاده شده است. آزمایش این پژوهش بر دو آلبوم هارمونیکای کروماتیک بنا شد. به این منظور، 24 قطعه هوموفونیک با استفاده از نرمافزار هِلیوم اُدیو اِسپِلیتِر برش زده شدند. برشهای برگزیده در محیط نرمافزار سونیک ویژوآلایزِر، پردازش، و 168 سند ایکس اِم اِل (گروه اول) تولید شدند. از سوی دیگر، 4 سوژه پژوهش همان برشها را همراه با ویبراتو، زمزمه و ضبط کردند. زمزمهها با استفاده از نرمافزار اِی اِم آر تو اِم پی تِری کانوِرتُر تبدیل فرمت شده، و برای دریافت خروجیهای ایکس اِم اِل به سونیک ویژوآلایزِر تحویل شدند. در این مرحله نیز مجموعهای متشکل از 672 سند ایکس اِم اِل (گروه دوم) تولید شد. نرمافزار مَتلَب بر اساس 168 سند گروه اول تعلیم داده شد. سپس، 672 سند گروه دوم، به مَتلَب خورانده، و پردازش شدند. در نهایت، خروجیهای مَتلَب برای هر دو گروه، به وسیله نرمافزار ایمِیج کامپِیرِر با یکدیگر مقایسه شدند.
یافتهها: یافتههای پژوهش، شباهت بسیار زیاد (99 درصد) میان خروجیهای منتج از پردازش قطعات (گروه اول)، و خروجیهای منتج از پردازش زمزمهها (گروه دوم) را نشان دادند. همچنین، مشخص شد که تغییر جنسیت و مهارت موسیقایی کاربران تفاوتی در نتایج ایجاد نمیکند.
نتیجهگیری: میتوان اذعان کرد طراحی سامانه زمزمه-محوری که از طریق تبدیل صوت به اسناد ایکس اِم اِل، و مقایسه اسناد، قطعات موسیقایی را بازیابی میکند، راهبرد مناسبی برای توسعه نرمافزارهای بازیابی این قطعات روی گوشیهای هوشمند است.
دکتر احسان گرایی، خانم لیلا فتحی،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: در گذر زمان تعاریف و ترکیبات متنوعی از واژۀ اطلاعات ارائه شده است که توجه به آنها لازمۀ مدیریت صحیح فرایند اطلاعرسانی است. هدف این مطالعه شفاف نمودن مفاهیم اطلاعات، اطلاعات نادرست و اطلاعات فریبنده و درک بهتـر وجوه اشتراک، افتراق و روابط میان آنها و تشریح الگوها و انگیزههای انتشار اطلاعات نادرست و فریبنده است.
روش پژوهش: مطالعۀ حاضر با استفاده از روش کتابخانهای به بررسی مبانی نظری و روابط مفهومی گونههای مختلف اطلاعات و مدلهای انتشار آنها پرداخته است.
یافتهها: اطلاعات خوب و ارزشمند دارای مشخصاتی همانند دسترسپذیری، دقیق، کامل، مقرون به صرفه، انعطافپذیر، مرتبط، موثق، امن، ساده، بهموقع و قابل بازبینی است. اطلاعات نادرست مترادف با اطلاعات اشتباه، غلط، ناصحیح، ناقص دانست که به صورت غیرعمدی منتشر میشوند. در حالیکه اطلاعات فریبنده دارای دو ویژگی اصلی کذب بودن اطلاعات و قصد گمراهکنندگی است.
نتیجهگیری: شـناخت بهتـر مفاهیم اطلاعات، اطلاعات نادرست و فریبنده و درک ابعاد مختلف آنها، مبنایی برای پژوهشهای کاربردی دقیقتر در این زمینـه و تحلیـلهـای جامعتر خواهد بود. ارائۀ آموزش تفکر انتقادی و مهارتهای ارزیابی اطلاعات در قالب سواد اطلاعاتی، سواد وبی و امثال آن میتواند از انتشار، بازیابی و استفاده از اطلاعات نادرست و فریبنده توسط کاربران است جلوگیری کند.
زاهد بیگدلی، آتوسا کوچک،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: همگام با روند تغییر پارادیم در حوزهی اطلاعیابی از رویکرد نظاممدار به کاربرمدار طراحی نظامهایی برای پیشبرد اهداف اطلاعیابی ضروری به نظر میرسد. موفقیت این حوزه مستلزم تعامل متقابل کاربران با نظام و ایجاد رابطه بین اطلاعیابی و بازیابی اطلاعات است. با ورود فناوریهای جدید به حوزهی اطلاعیابی مدلهایی ابداع شدند که روند جستجوی اطلاعات را به عنوان فعالیتی پویا ارائه میدهند و چگونگی رفع نیاز اطلاعاتی کاربر را توصیف میکنند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی فرآیند جستجوی اطلاعات دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده مهندسی علوم آبِ دانشگاه شهید چمران در اینترنت و مقایسهی رفتاراطلاعیابی آنها با مدل "فرآیند جستجوی اطلاعات" کولثاو صورت گرفت.
روش پژوهش: نوع پژوهش حاضرکاربردی و روش پژوهش، پیمایشی توصیفی بودهاست . جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان کارشناسی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران به تعداد 204 نفر بوده که با استفاده از نمونهگیری تصادفی، تعداد نمونهها 102 نفر (51 نفر از دانشجویان سال اول و 51 نفر از دانشجویان سال آخر) تعیین و پرسشنامهها میان آنها توزیع گردید.
یافته ها: تحلیل دادهها نشان داد که از میان مراحل مدل کولثاو، دو مرحله "شروع " و "انتخاب"، توسط دانشجویان ورودی سال اول و آخر نادیده گرفته شدهاند و چهار مرحلهی "کاوش"، "فرمول بندی"، " گردآوری" و "ارائه" در اولویت استفاده اعضاء نمونه قرار داشته و مراحل " کاوش" و "گردآوری"، بهترین مراحلی است که کتابداران میتوانند در فرایند جستجو مداخله نمایند. همچنین تحلیل داده ها آشکار کرد که دانشجویان از "پایگاههایاطلاعاتی"، موتورکاوش و راهنمای موضوعی به یک اندازه استفاده میکنند و همچنین از دو ابزار جستجو نظیر" عنوان" و "عملگر NOT"، نسبت به سایر ابزارهای جستجو، استفاده بیشتری به عمل می آورند.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که الگوی مورد استفاده دانشجویان، برخلاف تعداد و ترتیب مدل کولثاو، از یک فرایند 4 مرحلهای تشکیل شده است. در نهایت با استناد به نتایج تحقیق حاصل از مقایسهی دو گروه نمونه، الگوی جدید جستجوی اینترنتی دانشجویان، شناسایی و پیشنهاد گردید.
مهدی شقاقی،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: این مقاله قصد دارد تا پیشفرضهای معرفتشناختی نظریۀ اخلاق اطلاعات فلوریدی را تحلیل کند و برخی از آن پیشفرضها را مورد بحث و نقد قرار دهد.
روش پژوهش: روش مقاله، سندی و رویکرد آن تحلیل مفهومی است. برای باز کردن یک مفهوم یا ارائۀ تحلیلهای بدیل دربارۀ آن، مستنداتی که پایۀ استدلال هستند با استفاده از روش سندی جمعآوری و با تکیه بر آنها، مفاهیم موجود تحلیل و نقد، و مفاهیم جدید بسط داده میشوند.
یافتهها: فلوریدی برای اخلاقی کردن جهان، کل موجودات را «اطلاعات» تلقی میکند و میگوید به جای اینکه فقط موجودات زنده دارای ارزش و حرمت باشند، همۀ «چیزها» دارای حریم اخلاقیاند و یک حق اولیه برای بودن بر طبق طبیعت خود دارند. بر طبق رئالیسم اطلاعاتی وی، همۀ چیزها (زنده و غیرزنده) دارای ساختار اطلاعاتیاند و این ساختار، مجموعهای است از ویژگیها و روابط بین آنها، و بر اساس چنین ساختاری صرفاً میشود چیزها را شناخت و ذات آنها را نمیتوان کشف کرد. هر سطحی از انتزاع، واجد مجموعهای از ویژگیها و روابط برای هر شیء است. فلوریدی از ایدۀ متافیزیکی «تفاوت» بهره میگیرد و اظهار میکند که «تفاوت» از نوع رابطه است و نبود این رابطه، چیز را برای ما ناشناختنی میکند زیرا برای شناخت یک چیز، باید نخست تفاوت آن با چیز دیگر فهم شود. پس «تفاوت» بر «وجود» تقدم دارد و لذا رابطه بر وجود تقدم دارد. با این استدلال، وی بسط میدهد که در شناخت، روابط بین ویژگیهای یک چیز (ابژه) با یکدیگر و روابط آن چیز با دیگر چیزهاست که شناخت ما را میسازد و این ویژگیها و روابط بین آنها، در واقع ساختار اطلاعاتی چیزها هستند. وی میگوید که حداقلیترین واحد تفاوت قابل بیان بهصورت ریاضی برای یک موجود، تفاوت باینری میان صفر و یک به عنوان یک «دادۀ» پایه است که کوچکترین واحد ساختاری-ریاضی-اطلاعاتی یک موجود را تشکیل میدهد.
نتیجهگیری: اهمیت این مقاله در تشریح نگاه فلوریدی دربارۀ اشیاء و شناخت اشیاء است و اینکه او چگونه با استدلالات متافیزیکی خود، اشیاء را اطلاعات تلقی میکند و آسیبزدن به اشیاء را معادل آسیبزدن به سپهر اطلاعات میداند و بدین دلیل آن را غیراخلاقی میداند که باعث میشود بخشی از اطلاعات نابود گردد. در این مقاله نگاه ایدهگرای فلوریدی از نظر بیتفاوتی نظریۀ اخلاقی او به بدنها، تقلیلگرایی معرفتشناختی، نادیدهگرفتن انعطافپذیری تکنولوژیک، و ادعای جهانشمولی نقد شده است.
هاشم عطاپور، فاطمه فهیم نیا،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
هدف و زمینه: این پژوهش به بررسی تاثیر رتبه نویسندگان در شبکههای کتابشناختی بر مدل سند-محور بازیابی تخصص میپردازد. هدف آن پی بردن به این نکته است که کدام یک از شبکههای کتابشناختی نویسندگان میتواند عملکرد مدل سند-محور بازیابی تخصص را بهبود ببخشد.
روششناسی: روش پژوهش تجربی مقدماتی است. برای انجام پژوهش، مجموعه آزمونی متشکل از 55 پرسوجو و 96375 سند ایجاد شد: پرسوجوهایی که توسط دانشجویان و فارغالتحصیلان دکتری علم اطلاعات و دانششناسی ایران ساخته شد و اسنادی که از مقالات نمایهشده علم اطلاعات و دانششناسی در پایگاه وب آو ساینس تشکیل شده بود. پرسوجوها به پیکره آزمون عرضه، و مدل بازیابی DLH13 برای بازیابی اسناد به کار گرفته شد. 100 سند اول بازیابیشده برای هر پرسوجو انتخاب شد. سپس اسامی افراد موجود در آنها استخراج و پردازش، و بر اساس 5 شاخص مورد استفاده در تحلیل شبکههای اجتماعی رتبهبندی گردید. 10 نتیجه اول هر روش انتخاب و در انبوهه نویسندگان پرسوجوی مربوطه قرار گرفت. افراد موجود در سیاهه مورد قضاوت ربط قرار گرفتند تا مقایسه عملکرد رتبهبندیهای افراد از حیث یافتن خبرگان میسر شود.
یافتهها: یافتهها نشان داد عملکرد مدلهای مبتنی بر رتبهبندی نویسندگان در شبکههای استنادی تفاوت معناداری با مدل سند-محور بازیابی تخصص ندارند، اما عملکرد مدل مبتنی بر رتبهبندی نویسندگان در شبکه همتألیفی ضعیفتر از مدل سند-محور بازیابی تخصص بوده و آن را کاهش میدهد.
نتیجهگیری: در مقایسه با شبکههای پدیدآوری، موقعیت افراد در شبکههای استنادی شاهد بهتری برای تخصص افراد در حوزههای موضوعی مختلف به شمار میرود.
محمد حسن زاده، سیده سمیه احمدی، فاطمه زندیان،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف ترسیم ساختار مفهومی علم اطلاعات و دانششناسی و تکامل آن همراه با بررسی دامنه موضوعی مجلات براساس چکیده 6830 مقاله در ده مجله هسته در گزارش جیسیآر 2013 طی ده سال (2004-2013) صورت گرفت.
روش شناسی: در این پژوهش تحلیل همواژگانی و تحلیل تناظر 150 واژه منتخب براساس وزن tf-idf، بعد از استخراج به صورت پارامتریک انجام شد. بدین منظور از شاخص کسینوس تتا و قرابت مرتبه ثانویه جهت خوشهبندی سلسلهمراتبی براساس الگوریتم average-linkage استفاده گردید.
یافته ها: یافتههای حاصل از تحلیل همرخدادی 3 خوشه بالغ و 1 خوشه نابالغ در ارتباط با خوشه دوم را نشان داد. بررسی دامنه موضوعی مجلات نیز چهار خوشه و سیر تاریخی مفاهیم دو خوشه با حرکت پادساعتگرد را نشان می دهد.
نتیجه گیری: به طور کلی نتایج حاصل نشان داد تمامی خوشهها به جز یک خوشه منفک از خوشه دوم از حالت پایدار و بلوغ مفهومی برخوردار بوده و در عین داشتن مفاهیم ثابت با تحولات تکنولوژی دچار یک دگردیسی مفهومی نیز شدهاند.
حمیدرضا مختاری اسکی، سیروس علیدوستی، مریم نظری،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
هدف: شمار بسیاری از پروژههای فناوری اطلاعات در سالیان گذشته کمابیش با شکست روبهرو شدهاند. کتابخانههای دیجیتالی که دستاورد کاربست فناوری اطلاعات در نهاد کتابخانه بودهاند نیز همین سرنوشت را داشتهاند. از اینرو در اینجا عوامل حیاتی موفقیت کتابخانههای دیجیتالی در بافت ایران، به ویژه در وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری بررسی میشود. عوامل حیاتی موفقیت آن دسته از عوامل هستند که با پیگیریهای پیوستهی آنها، کتابخانههای دیجیتالی با موفقیت همراه خواهند بود.
روش/ رویکرد: رویکرد این پژوهش، کیفی و روش آن گراندد تئوری است. نمونهگیری غیر احتمالی از نوع گلوله برفی و نمونهگیری تئوریک، گزینش هشت کتابخانهی دیجیتالی و سازمان مادرِ آنها و بیست و نه مصاحبهشونده را در پی داشت. افزون بر ابزار مصاحبهی عمیقِ نیمه ساخت یافته، مشاهدهی مستقیم با استقرار در میدان پژوهش و یادداشتبرداریهای میدانی نیز از دیگر فنون بهکار رفته برای گردآوری و تجزیه و تحلیل دادهها بود.
یافتهها: شش عامل «اِعمالِ مدیریت و رهبریِ مناسب»، «داشتن برنامهی تغییر مناسب»، «بهکارگیری و حفظ نیروی انسانی متخصص»، «گزینش نرمافزار مناسبِ کتابخانهی دیجیتالی»، «گزینش درستِ اشیای دیجیتالی»، و « سازماندهیِ درستِ اشیای دیجیتالی» بهعنوان عوامل حیاتی موفقیت کتابخانههای دیجیتالی در بافت ایران، از جمله یافتههای اصلی این پژوهش به شمار میروند که مدیران و کارگزاران کتابخانههای دیجیتالی کشور میتوانند از آنها همچون عنوان مدل مفهومی عوامل موفقیت این گونه کتابخانهها بهکار روند
سارا بهی مهر، دکتر یزدان منصوریان،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به نقش جنبههای روانشناختی در رفتار اطلاعاتی انسان و تأثیر عوامل روانی بر تعامل انسان و اطلاعات، این پژوهش به مطالعه سوگیریهای شناختی در رفتار اطلاعاتی میپردازد .بدین ترتیب هدف اصلی پژوهش، بررسی نقش سوگیریهای شناختی در رفتار اطلاعاتی علمی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی است.
روش: پژوهش با رویکرد کیفی و روش گرانددتئوری(نسخه کلاسیک) انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی بودند. با در نظر داشتن نمونهگیری هدفمند و با استفاده از نمونهگیری دردسترس، 25 نفر از آنها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. دادههای پژوهش با استفاده از ابزار مصاحبه گردآوری و از طریق پیگیری اصول تحلیل دادهها و مبانی کدگذاری در گرانددتئوری تحلیل شدهاند.
یافتهها: براساس تحلیل دادههای پژوهش، سوگیریهای شناختی در رفتار اطلاعاتی علمی افراد تأثیرگذار هستند. 28 مورد سوگیری شناختی در متن مصاحبههای پیادهسازی شده شناسایی شد. در هر یک مراحل شش گانه مدل رفتار اطلاعاتی ایزنبرگ و کویتز، سوگیریهای شناختی به شکلی تأثیرگذار هستند. سوگیریها میتوانند در تشخیص، تعیین و تبیین نیاز اطلاعاتی، تصمیمگیری برای گزینش منابع اطلاعاتی، انتخاب مراکز اطلاعاتی، استخراج و استفاده از اطلاعات، سازماندهی و به اشتراکگذاری اطلاعات کسب شده و در نهایت در ارزیابی فرآیند کاوش اطلاعات نقش ایفا کنند.
نتیجهگیری: سوگیریهای شناختی در کنار دیگر عوامل مطرح در رفتار اطلاعاتی قرار میگیرند و میتوانند بر آنها تأثیر بگذارند و یا از آنها تأثیر بپذیرند. سوگیریها میتوانند پیامدهایی چون عدم موفقیت در بازیابی و کسب اطلاعات، پرهیز از اطلاعات و در نهایت شکست در رفع نیاز اطلاعاتی داشته باشند. برای درک عمیقتر از نقش سوگیریهای شناختی، لازم است آنها را در بافتها و در شکلهای مختلف رفتار اطلاعاتی مورد بررسی قرار داد.
وجیهه حسینی، اعظم صنعت جو، عاطفه شریف، سید امیر امین یزدی،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: دوره نوجوانی یکی از مراحل مهم و اساسی در زندگی هر فردی است و مؤلفه اساسی در این دوران، هویت یابی است. تاکنون نظریات مختلفی در خصوص این دوره از زندگی مطرح شده است. یکی از این نظریات، نظریه روانی- اجتماعی اریکسون است که بحران این دوران را «هویت در برابر سردرگمی نقش» تعریف کرده است. افزون بر آن افرادی دیگر نظیر مارسیا و برزونسکی به وضعیتهای هویتی و سبکهای پردازش هویت افراد اشاره نموده اند. کتاب های داستان به منزله ابزارهایی برای کسب دانش و هویت یابی در نوجوانان هستند و هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت داستانهای نوجوانان از حیث ابعاد و مؤلفه های هویتیابی است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است. روش این پژوهش، توصیفی است. همچنین، از رویکرد تحلیل محتوا به منظور جمع آوری داده های پژوهش استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه کتاب های داستانی گروه های سنی "د" و "ه" است که در سال های 94-1390 توسط انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است که در مجموع، 180 عنوان داستان را دربرمی گیرد.
یافته ها: یافته ها نشان داد بیشترین توجه داستانها به هویت فردی، هویت خانوادگی، هویت گروهی، و هویت ملی تمرکز یافته است. سایر انواع هویت به تفکیک در داستانهای تألیفی و ترجمه ای متفاوت است. به طور کلی بیشتر شخصیتهای اصلی داستانها (تألیف و ترجمه) در وضعیت سردرگم قرار دارند. پس از آن، وضعیت هویتی دیرتحقق پذیر و وضعیت هویتی موفق است. وضعیت زودتحقق پذیر نیز در داستانها، کمترین درصد فراوانی را دربرمی گیرد. همچنین، بیشتر شخصیتهای اصلی داستانها از سبک پردازش اطلاعاتی بهره گرفتند. سبک غالب دیگر در پردازش اطلاعات توسط شخصیتهای اصلی داستانها، سبک سردرگم است و کمترین میزان به سبک هنجاری اختصاص دارد.
نتیجه گیری: در مجموع، با توجه به یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر به طور کامل آشکار است که در کتابهای داستانی مورد بررسی به انواع مختلف هویت به شکل یکسانی توجه نشده است. مسلم است که توجه کم و بسیار کم به سایر هویتها، اثرات منفی و آسیبهای جدی و جبران ناپذیری را در زمینه شکل گیری و تثبیت هویت نوجوانان بر جای می گذارد. همچنین در بررسی وضعیت هویتی شخصیتهای اصلی داستانهای نوجوانان، یافته ها نشان داد که فراوانی وضعیت این شخصیتها در زمینه هویت یابی متفاوت است. در بررسی سبک های پردازش هویتی در شخصیتهای اصلی داستانهای مورد بررسی نیز توزیع یکسانی مشاهده نشد.
صالح رحیمی، مریم فیضی، سید مهدی حسینی،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
هدف: هدف این پژوهش تعیین نقش کتابخانههای عمومی و دانشگاهی در اشاعه اطلاعات سلامت به اعضا و مقایسه بین این دو نوع کتابخانه با یکدیگر است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام گرفته است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 379 نفر تعیین شد و با روش نمونهگیری سهمیهای، پرسشنامهها توزیع گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار اسپیاساس انجام گرفت، و از آزمونهای توصیفی و استنباطی جهت تحلیل دادهها استفاده شده است.
یافتهها: یافتهها نشان داد که با توجه به میانگین نمره مؤلفههای مورد آزمون، دریافت اطلاعات سلامت در کتابخانهها نتایج قابل قبول و خوبی برای کاربران داشته است. همچنین از نظر مقایسه بین کتابخانه عمومی و دانشگاهی و مؤلفههای اطلاعات سلامت از بین 5 مؤلفه (نقش کتابخانه، نتایج حاصل از دریافت اطلاعات سلامت، میزان مفید بودن، استفاده از منابع و موانع دسترسی)، از نظر مؤلفهی موانع دسترسی به اطلاعات سلامت در کتابخانه بین کتابخانههای عمومی و دانشگاهی تفاوت معناداری وجود دارد. اما، 4 مؤلفه دیگر، تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین، بین جنسیت، سن، تحصیلات و شغل و استفاده از اطلاعات سلامت در کتابخانه رابطه معناداری مشاهده نگردید.
نتیجه گیری: کتابخانه نقش بسزایی در اشاعه اطلاعات سلامت دارد، اما به دلایلی از جمله آگاهی نداشتن کاربران از منابع اطلاعات سلامت موجود در کتابخانه و برخی موانع دسترسی به این منابع، بسیاری از کاربران از منابع اطلاعات سلامت کتابخانه استفاده نمیکنند. در نهایت، پیشنهاداتی با توجه به نتایج پژوهش برای بهبود نقش کتابخانه و استفاده بیشتر کاربران ارائه شده است.
فاطمه زندیان، لیلا فتحی، محمد حسن زاده،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه وبسایتها با کاربریهای متنوع و متعدد، همه عرصههای اجتماعی، علمی، آموزشی، هنری، تجاری، اداری و ... را بهکلی دگرگون کردهاند. در این میان عالم سینما هم از این پیشرفتِ فناوری بینصیب نمانده است و انبوهی از وبسایتهای سینمایی راهاندازی شده است تا سینمادوستان را در این زمینه یاری رسانند. کاربری یک وبسایت هر چه که باشد هدف اصلی وبسایتها، ارائۀ خدمات سریع و آسان و جلب رضایت کاربران است و این هدف، تنها با اطمینان از کارآیی آنها به دست میآید و بررسی عملکرد و سنجش کارآیی وبسایتها، جز با ارزیابی آنها امکان پذیر نیست و تنها از این راه میتوان به نقاط قوت و ضعف وبسایتها پی برد و در مسیر اصلاح و تکمیل یا پیشرفت و توسعه آنها گام برداشت. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وبسایتهای سینمایی ایران براساس مدل هرم سهسطحی میباشد.
روش پژوهش: با استفاده از روش ارزیابانه تعداد 38 وبسایت سینمایی ایران با استفاده از دو سیاهه ارزیابی محقق ساختۀ معیارهای عمومی و تخصصی ارزیابی شده است. با استفاده از این دو سیاهه، نه معیار صفحهخانگی، ناوبری، محتوا، یافت پذیری، تعامل، خدمات اطلاعرسانی، خدمات ویژه، خدمات چندرسانهای و خدمات مشتریان مورد ارزیابی قرار گرفتهاند.
یافته ها: نتایج ارزیابی نشان داده است وبسایتهای سینمایی ایران در قاعده مدل هرم سهسطحی که معیارهای عمومی قرار دارند در سطح خوب، در میانه هرم با معیارهای تخصصی مشترک در سطح مناسب و در رأس هرم که متشکل از معیارهای تخصصی ویژه است، در سطح مناسب میباشند.
نتیجه گیری: وبسایتی کاملاً سینمایی تلقی میشود که حداقل از دو معیار خدمات ویژه و خدمات مشتریان واقع در رأس هرم، یکی را به صورت کاملاً حرفهای و کاربر پسند و در سطح بهترین وبسایتهای مشابه خارجی در وبسایت خود داشته باشد. به نظر میرسد که وبسایتهای سینمایی ایران در این مورد در ابتدای کار هستند و نیاز به فعالیت و کسب تجارب بیشتر دارند.
خانم مهناز قنبرزاده، آقای محمد حسن زاده، سید علی اکبر فامیل روحانی، عاطفه زارعی،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
چکیده
هدف، این پژوهش تبیین تاثیر فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر نوآوری استفاده از اطلاعات در میان نخبگان و استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی بوده است.
روششناسی، در این پژوهش از روششناسی کیفی با رویکردی تفسیرگرایانه و با استفاده از نظریه زمینه استفاده شده است. در فرآیند ساخت نظریه زمینهای سه مرحله کدگذاری دادهها وجود دارد: کد گذاری باز، کد گذاری محوری و کدگذاری گزینشی. گردآوری دادهها از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته حضوری با پرسشهای از قبل طراحی شده انجام شده است که در صورت نیاز در حین پاسخگویی شرکتکنندگان به پرسشهای مطرح شده، پرسشهایی در رابطه با پاسخ مصاحبهشونده مطرح شده است. جامعه مورد پژوهش، نخبگان و استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی است. برای انتخاب نمونه پژوهش از نمونهگیری هدفمند استفاده شد. حجم نمونه در حین کار مشخص شد، مصاحبهشوندگان 22 نفر از اعضای نخبه و استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی بوده است که با توجه به اعلام خصوصیات افراد مورد نظردر این پژوهش، از طریق نماینده باشگاه امکان دسترسی به این افراد فراهم شد.
یافتهها، نخبگان، با جستجوی زیاد اطلاعات، به پرورش ذهن کنجکاو خود میپردازند، به طوریکه با مشاهده هر اطلاعاتی، آن را نادیده نمیگیرند و با گزینش اطلاعات از جز به کل به دنبال قطعه خالی پازل خود هستند. از طرفی اطلاعات را بر اساس مرتبطترین، جدیدترین و یا بر اساس اهمّیت و اعتبار اطلاعات با استفاده از توانایی ذهنی و حافظه دیداری گردآوری میکنند. از طرف دیگر، در مراحل مختلف فرآیند استفاده از اطلاعات، با توجه به قابلیتها و مهّمترین ویژگیهای ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ذخیره، پردازش ، دستیابی به اطلاعات و...، از آنها استفاده مینمایند.
نتیجهگیری، فناوری اطلاعات و ارتباطات را به عنوان ابزارهای برای تسریع و سرعتبخشی به پیشرفت تحقیق و پژوهش خود میدانند، و هوش و استعداد، تفکر انتقادی و نگاه عمیق و بخصوص توانایی ذهنی خود را عامل اصلی خلاقیت و نوآوری عنوان کردند. از طرفی دیگر یکی از نگرانیها و دغهغههای آنان، اعتماد، اطمینان و امنیت در هنگام استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات آنلاین نیز میباشد.
کلیدواژه، استفاده از اطلاعات، فنآوری اطلاعات و ارتباطات، نخبگان، نوآوری.
شیوا یاری،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر درصدد است عوامل مؤثر در ایجاد و بهکارگیری ارتباط مؤثر توسط کتابداران کتابخانههای عمومی را از دیدگاه کتابداران کتابخانههای عمومی شهر کرمانشاه شناسایی نماید.
روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد روششناختی کیفی انجام شده و روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است. دادهها با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شده است. مشارکتکنندگان 19 نفر از کتابداران کتابخانههای عمومی شهر کرمانشاه در زمستان سال 1396 بودند. نمونهگیری به روش هدفمند انجام گرفت و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. برای تجزیه و تحلیل یافتهها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. تحلیل دادهها همزمان با جمعآوری اطلاعات انجام گرفت.
یافتهها: تجزیه و تحلیل دادههای مصاحبه منجر به شکلگیری 106 مفهوم شد که در 20 مقوله فرعی و در نهایت در 3 مقوله اصلی عوامل فردی، عوامل برون کتابخانهای و عوامل درون کتابخانهای دستهبندی شدند. 20 مقوله فرعی عبارتاند از: ویژگیهای اخلاقی و شخصیتی؛ ویژگیهای ظاهری؛ مهارتها و توانمندیها؛ دانش حرفهای؛ تجربه؛ ویژگیهای دموگرافیک کتابداران؛ باورهای شخصی و نوع نگاه؛ شرایط روحی و جسمی کتابدار؛ عوامل فرهنگی؛ ویژگیهای دموگرافیک مخاطبان؛ ویژگیهای اخلاقی و شخصیتی مخاطبان؛ شرایط روحی و جسمی مخاطبان؛ ظرفیت و توان مخاطبان؛ نگرش مخاطبان نسبت به کتابخانه و کتابدار؛ نیاز و هدف مخاطبان؛ آموزش؛ رضایت شغلی؛ شرایط محیطی؛ امکانات و تسهیلات انسانی و فیزیکی و چارت سازمانی، قوانین و مقررات اداری.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است برخی عوامل بهعنوان موانع ارتباط مؤثر، اثر منفی بر ایجاد و تحقق ارتباط مؤثر دارند و برخی دیگر اثر مثبت. برخی عوامل، بهطور مستقیم مهارتهای ارتباطی هستند که باید فرا گرفته شوند و یا وجود آنها در فرد تقویت شود و برخی دیگر عواملی هستند که زمینه بروز و حفظ ارتباط مؤثر را فراهم میکنند.
هادی هراتی، فاطمه نوشین فرد، علیرضا اسفندیاری مقدم، فهیمه بابالحوائجی، نجلا حریری،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
هدف: هدف اصلی این پژوهش، سنجش عوامل مؤثر بر رفتار استفاده برنامهریزی نشده کاربران از منابع و خدمات کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی دانشگاهی است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر بهلحاظ هدف از نوع کاربردی است که با روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان عضو کتابخانههای مرکزی دانشگاههای فردوسی مشهد، شهیدچمران اهواز، تبریز، شیراز و پردیس دانشگاه تهران بودند که پس از تعیین روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم جامعه و در داخل هر طبقه بهصورت تصادفی، تعداد 700 پرسشنامه توزیع و 654 پرسشنامه مبنای تحلیل قرار گرفت. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش تحلیل مسیر و نرمافزار لیزرل استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد، عوامل محیطی و عوامل مرتبط با فناوری از طریق عامل موقعیتی زمان بر بروز رفتار برنامهریزی نشده دانشجویان در استفاده از منابع و خدمات کتابخانههای دانشگاهی تاثیرگذار هستند. همچنین منابع اطلاعاتی و خدمات اطلاعاتی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تاثیر معناداری بر بروز این نوع از رفتارها ندارند.
نتیجهگیری: کتابخانهها باید بهمنظور استفاده بهینه و مؤثر از منابع و خدمات خود به عوامل مؤثر بر رفتار برنامهریزی نشده مراجعان به خصوص عواملی که تاثیر آنها اثبات شد، از جمله «عوامل محیطی»، «عوامل مرتبط با فناوری» و «زمان دردسترس» توجه ویژهای داشته باشند. نتیجه توجه به این عوامل، استفاده بیشتر از منابع و خدمات کتابخانهها، جذب مخاطب و افزایش سطح آگاهی و اطلاعات عمومی مراجعان خواهد بود.