دوره 11، شماره 3 - ( 9-1403 )
جلد 11 شماره 3 صفحات 112-97 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
hamdipour A, atapour H, kajaiee N. Analysis of personality traits affecting the information-seeking behavior of graduate students of Tabriz University. Human Information Interaction 2024; 11 (3)
URL: http://hii.khu.ac.ir/article-1-3178-fa.html
URL: http://hii.khu.ac.ir/article-1-3178-fa.html
حمدیپور افشین، عطاپور هاشم، کژایی نگین. تحلیل ویژگیهای شخصیتی مؤثر بر رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز. تعامل انسان و اطلاعات. 1403; 11 (3)
علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده: (4025 مشاهده)
زمینه و هدف: رفتار اطلاعیابی از جنبههای مختلفی رفتار انسان تأثیر میپذیرد. هدف از پژوهش حاضر، شناخت ویژگیهای شخصیتی مؤثر بر رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی است که به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز (2826N=) بود، که 338 نفر با روش طبقهای تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شد. به منظور تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار و رگرسیون خطی چندگانه) استفاده شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که تمام پنج بُعد ویژگیهای شخصیتی (برونگرایی، وظیفهشناسی، سازگاری، استقبال از تجربه و روانرنجوری) بر رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز تأثیر معنیداری دارند؛ بهطوریکه برونگرایی، وظیفهشناسی، سازگاری و استقبال از تجربه تأثیر مثبت و روانرنجوری تأثیر منفی بر رفتار اطلاعیابی آنها دارد. یافتههای رگرسیون خطی چندگانه نیز نشان داد از بین متغیرهای مستقل، متغیرهای برونگرایی، وظیفهشناسی، سازگاری، استقبال از تجربه و روانرنجوری پیشبینهای معنیداری در رفتار اطلاعیابی هستند که در مجموع 6/25 درصد از تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین میکنند. در بین 5 متغیر مستقل، سهم متغیر وظیفهشناسی با ضریب بتای 0/220بیش از سایر متغیرها بوده است.
نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر، تأثیر پنج ویژگی مهم شخصیت را در رفتار اطلاعیابی تایید کرد. انتظار میرود کتابداران و متخصصان اطلاعات در بررسی رفتار اطلاعیابی ابعاد مختلف ویژگیهای شخصیتی را مدنظر قرار دهند و به این نکته توجه نمایند که آگاهی از ویژگیهای شخصیتی، آنها را در ارائه خدمات اطلاعاتی مؤثر به دانشجویان یاری خواهد کرد.
روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی است که به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز (2826N=) بود، که 338 نفر با روش طبقهای تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شد. به منظور تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار و رگرسیون خطی چندگانه) استفاده شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که تمام پنج بُعد ویژگیهای شخصیتی (برونگرایی، وظیفهشناسی، سازگاری، استقبال از تجربه و روانرنجوری) بر رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز تأثیر معنیداری دارند؛ بهطوریکه برونگرایی، وظیفهشناسی، سازگاری و استقبال از تجربه تأثیر مثبت و روانرنجوری تأثیر منفی بر رفتار اطلاعیابی آنها دارد. یافتههای رگرسیون خطی چندگانه نیز نشان داد از بین متغیرهای مستقل، متغیرهای برونگرایی، وظیفهشناسی، سازگاری، استقبال از تجربه و روانرنجوری پیشبینهای معنیداری در رفتار اطلاعیابی هستند که در مجموع 6/25 درصد از تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین میکنند. در بین 5 متغیر مستقل، سهم متغیر وظیفهشناسی با ضریب بتای 0/220بیش از سایر متغیرها بوده است.
نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر، تأثیر پنج ویژگی مهم شخصیت را در رفتار اطلاعیابی تایید کرد. انتظار میرود کتابداران و متخصصان اطلاعات در بررسی رفتار اطلاعیابی ابعاد مختلف ویژگیهای شخصیتی را مدنظر قرار دهند و به این نکته توجه نمایند که آگاهی از ویژگیهای شخصیتی، آنها را در ارائه خدمات اطلاعاتی مؤثر به دانشجویان یاری خواهد کرد.
واژههای کلیدی: رفتار اطلاعیابی، نیاز اطلاعاتی، ویژگیهای شخصیتی، تفاوتهای فردی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی
فهرست منابع
1. اطرج، زهرا؛ زارع فراشبندی، فیروزه؛ رستگاری، فاطمه. (1401). رابطهی تیپهای شخصیتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با رفتار اطلاعیابی سلامت آنان بر اساس مدل میلر. پیاورد سلامت، 16(۲)، ۱۲۳-۱۳۱.
2. بهیمهر، سارا؛ منصوریان، یزدان (1397). نقش سوگیریهای شناختی در رفتار اطلاعاتی علمی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی. تعامل انسان و اطلاعات، 5(1)، 1-16.
3. پرهامنیا، فرشاد. (1400). شناسایی عوامل مؤثر روانشناختی بر رفتار اطلاعیابی کاربران اطلاعاتی: مطالعه مرور نظاممند. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 13(3)، 82-105.
4. حبیبی، آرش؛ عدنور، مریم. (1396). مدلیابی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی (آموزش کاربردی نرمافزار LISREL). تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
5. خسروجردی، محمود؛ علومی، طاهره؛ نقشینه، نادر؛ محسنی، نیکچهره. (1388). نقش ابعاد شخصیت در رفتار اطلاعجویی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تهران در سال تحصیلی 86-1385. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 24(3)، 35-60.
6. سوختانلو، مجتبی؛ موحدمحمدی، حمید؛ رضوانفر، احمد. (1389). بررسی نقش منابع انسانی و ویژگیهای روانشناسی بر رفتار اطلاعیابی دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی ایران. کتابداری و اطلاعرسانی، 13(2)، 242-266.
7. فرهودی، فائزه. (1394). تأثیر ویژگیهای شخصیتی دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانششناسی بر رفتار اطلاعیابی آنها. فصلنامه دانششناسی، 8(30)، 87-96.
8. کریمخانی، احمد؛ نشاط، نرگس. (1395). تعیین رابطه پنج عامل بزرگ شخصیت با رفتار اطلاعجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی. تعامل انسان و اطلاعات، 3(3)، 82-91.
9. کوارویی، رعنا؛ مؤمنی، عصمت؛ حاجی زینالعابدینی، محسن. (1394). بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاعجویی. فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی، 2(5)، 59-78.
10. ناموسی جعفرآبادی، نجمه. (1397). نقش تیپهای شخصیتی (برونگرا، درونگرا و میانه) در رفتار اطلاعیابی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، گروه علم اطلاعات و دانششناسی.
11. نوروزی چاکلی، عبدالرضا. (1385). عوامل اصلی و مؤثر در رفتار جستجوگران اطلاعات. کتابداری و اطلاعرسانی، 9(1)، 143-174.
12. References
13. Abouzeid, E., Fouad, S., Wasfy, N. F., Alkhadragy, R., Hefny, M., and Kamal, D. (2021). Influence of Personality Traits and Learning Styles on Undergraduate Medical Students' Academic Achievement. Adv Med Educ Pract, 12, 769-777. [DOI:10.2147/AMEP.S314644]
14. Ahmed, S., Rehman, F. and Sheikh, A. (2019). Impact of personality traits on the information needs and seeking behavior of LIS students in Pakistan. Information Discovery and Delivery, 47(3), 125-134. [DOI:10.1108/IDD-09-2018-0046]
15. Ali, I. (2019). Personality traits, individual innovativeness, and satisfaction with life. Journal of Innovation and Knowledge, 4(1), 38-46. [DOI:10.1016/j.jik.2017.11.002]
16. Al-Samarraie, H., Eldenfria, A., & Dawoud, H. (2017). The impact of personality traits on information-seeking behavior. Information Processing and Management, 53(1), 237-247. [DOI:10.1016/j.ipm.2016.08.004]
17. Behimehr, S., & Mansourian, Y. (2018). The role of cognitive biases in the scientific information behavior of postgraduate students in Kharazmi University. Human Information Interaction, 5(1), 1-16. (Persian)
18. Case, D. O., and Given, L. M. (2016). Looking for information: A survey of research on information seeking, needs, and behavior. UK: Emerald Group Publishing Limited. [DOI:10.1108/S2055-53772016022]
19. Charoenkul, S. and Chanchalor, S. (2021). Information seeking behavior and personality traits in secondary-school students. International Journal of Instruction, 14(2), 405-420. [DOI:10.29333/iji.2021.14223a]
20. Costa Jr, P., & McCrae, R. (1992). Four ways five factors are basic, Personality and ındividual differences, 13 (6), 653-665. Personality and ındividual differences, 6(13), 653-665. [DOI:10.1016/0191-8869(92)90236-I]
21. Ekoja, I. I. (2010). Information needs and behaviors of populations in less developed regions. Encyclopedia of Library and Information Sciences, 4, 2467-2474. [DOI:10.1081/E-ELIS3-120043726]
22. Farhoodi, F. (2015). The impact of students' personality characteristics on their information seeking behavior. Journal of Knowledge Studies, 30(8), 87-96. (Persian)
23. Habibi, A., & Adanvar, M. (2017). Structural equation modeling and factor analysis. Tehran: Press Organization Jahade Daneshgahi. (Persian)
24. Halder, S., Roy, A., & Chakraborty, P. (2010). The influence of personality traits on information seeking behavior of students. Malaysian Journal of Library and Information Science, 15(1), 41-53.
25. Heinström, J. (2003). Five personality dimensions and their influence on information behavior. Information research, 9(1), 1-9.
26. Heinström, J., Sormunen, E., & Kaunisto-Laine, S. (2014). Spanning information behavior across the stages of a learning task: where do personality and approach to studying matter? Journal of Documentation, 70(6), 1076-1097. [DOI:10.1108/JD-02-2014-0041]
27. Ishtiaq, N., Butt, A. A., & Siddiqi, A. (2023). The relationship and impact of information seeking anxiety and personality traits and health information seeking behavior during COVID-19. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 17(04), 133-133. [DOI:10.53350/pjmhs2023174133]
28. John, O. P., & Srivastava, S. (1999). The big five trait taxonomy: history, measurement, and theoretical perspectives. In Handbook of personality: Theory and research, 2nd ed. (pp. 102-138). New York: Guilford Press.
29. Johnson, E. C., Mao Y, McKay D. (2021). Personality traits and information seeking in the digital age: A cross-cultural study. Journal of Information Science, 47(2), 210-226.
30. Karimkhani, A., & Neshat, N. (2016). The relationship between the five big personality information-seeking behaviors of graduate students. Human Information Interaction, 3(3), 82-91. (Persian)
31. Kavaroie, R., Momeni, E., & Zzynolabedini, M. (2016). A Survey of the Relationship between Cognitive and Metacognitive Strategies and Information Seeking Behavior. Knowledge Retrieval and Semantic Systems, 2(5), 59-78. (Persian)
32. Khowsrojerdi, M., Olomi, T., Naghshineh, N., & Mohseni, N. (2009). The role of personality features in information-seeking behavior of graduate students at the university of tehran (2006-2007). Iranian Journal of Information Processing and Management, 24(3), 35-60. (Persian)
33. Köseoglu, Y. (2016). To what extent can the big five and learning styles predict academic achievement. Journal of Education and Practice, 7(30), 43-51.
34. Li, B. B., & Huang, H. W. (2024). Cognition and beyond intersections of personality traits and language. Psychology of Learning and Motivation, 80, 105-148. [DOI:10.1016/bs.plm.2024.03.003]
35. Matzler, K., Renzl, B., Müller, J., Herting, S., & Mooradian, T. A. (2008). Personality traits and knowledge sharing. Journal of economic psychology, 29(3), 301-313 [DOI:10.1016/j.joep.2007.06.004]
36. Namousi Jafarabadi, N. (2018). The role of personality types (extrovert, introvert and middle) in the Internet information-seeking behavior of graduate students at Ferdowsi University of Mashhad. (Master's thesis). Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Education and Psychology, Mashhad. (Persian)
37. Noroozi Chakoli, A. (2006). Effective factors in the behavior of information seekers. Library and Information Science, 9(1), 143-174. (Persian)
38. Otroj, Z., Zare-Farashbandi, F. and Rastegari, F. (2022). Relationship between Personality Types and Health Information Seeking Behavior of Graduate Students at Isfahan University of Medical Sciences Based on Miller Model. Payavard Salamat, 16(2), 123-131. (Persian)
39. Ozowa, V., and Aba, J. (2017). The effect of personality traits on the information-seeking behavior of postgraduate students in benue state, Nigeria. Library Philosophy and Practice (e-journal), 1700, 1-80.
40. Parhamnia, F. (2021). Identifying Psychological Factors Affecting Users' Information-seeking Behavior: A systematic review. Journal of Studies in Library and Information Science, 13(3), 82-105. (Persian)
41. Rimfeld, K., Kovas, Y., Dale, P. S., and Plomin, R. (2016). True grit and genetics: Predicting academic achievement from personality. Journal of personality and social psychology, 111(5), 780-789. [DOI:10.1037/pspp0000089]
42. Roberts, B. W., J. Luo, D. A. Briley, P. I. Chow, R. Su, and P. L. (2017). A systematic review of personality trait change through intervention. Psychological bulletin, 143(2), 117-141. [DOI:10.1037/bul0000088]
43. Safron, A., & DeYoung, C. G. (2021). Chapter 18-Integrating Cybernetic Big Five Theory with the free-energy principle: A new strategy for modeling personalities as complex systems. D. Wood, S. J. Read, P. D. Harms, and A. Slaughter (Eds.). Measuring and modeling people and situations (pp. 617-649): Academic Press. [DOI:10.1016/B978-0-12-819200-9.00010-7]
44. Sookhtanlo, M., H. M. Mohammadi, and A. Rezvanfar (2010). Examining the role of human resources and psychological characteristics in the information-seeking behavior of Iranian agricultural extension and education students. Library and Information Sciences, 13(2), 233-256. (Persian)
45. Widiger, T. A., & Oltmanns, J. R. (2017). Neuroticism is a fundamental domain of personality with enormous public health implications. World psychiatry, 16(2), 144-145. [DOI:10.1002/wps.20411]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
