جستجو در مقالات منتشر شده


15 نتیجه برای تنش

دکتر سید رضا هاشمی، خانم نگین اخوندپور، دکتر ایوب فرهادی، مهندس الناز عربیان،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده

این پژوهش به منظور پاسخ ژن­­های موثر در مرگ برنامه ریزی شده سلول (BAX  و Bcl2) در سلول­های کبدی و روده در جوجه های گوشتی تغذیه شده  نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت در شرایط القاء تنش گرمایی حاد انجام گردید. آزمایشی با استفاده از 450 قطعه جوجه گوشتی یکروزه در پنج تیمار و شش تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد، 2) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد  کلینوپتیلولیت  ، 3) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد  کلینوپتیلولیت   پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره، 4) تیمار شاهد مکمل شده با 15/0 درصد اسیداُرگانیک و 5) تیمار شاهد مکمل شده  با 1 درصد کلینوپتیلولیت  پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره و 15/0 درصد اسیداُرگانیک بودند. نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت با استفاده از تکنیکهای XRF و FTIR  مورد بررسی قرار گرفت. به منظور القا تنش حرارتی، پرندگان به مدت یک هفته در آخرین هفته دوره پرورش تحت تاثیر تنش گرمایی قرار گرفتند و در روز آخر تنش، نمونه های کبد و روده جهت بررسی بیان ژن استحصال گردید. نتایج این آزمایش نشان می‌دهد که تیمارهای کلینوپتیلولیت  و نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت (NS) و اثر افزایشی بر بیانBcl2  و BAX دارند و این در حالی است که این اثر در تیمار اسید اُرگانیک دیده نشد. در مجموع میتوان بیان داشت که چنانچه از نانوذرات­نقره در تغذیه دام و طیور استفاده می­گردد بهتر است از مکمل اسید اُرگانیک جهت کاهش اثرات جانبی نانونقره استفاده گردد.
این پژوهش به منظور پاسخ ژن­­های موثر در مرگ برنامه ریزی شده سلول (BAX  و Bcl2) در سلول­های کبدی و روده در جوجه های گوشتی تغذیه شده  نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت در شرایط القاء تنش گرمایی حاد انجام گردید. آزمایشی با استفاده از 450 قطعه جوجه گوشتی یکروزه در پنج تیمار و شش تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد، 2) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد  کلینوپتیلولیت  ، 3) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد  کلینوپتیلولیت   پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره، 4) تیمار شاهد مکمل شده با 15/0 درصد اسیداُرگانیک و 5) تیمار شاهد مکمل شده  با 1 درصد کلینوپتیلولیت  پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره و 15/0 درصد اسیداُرگانیک بودند. نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت با استفاده از تکنیکهای XRF و FTIR  مورد بررسی قرار گرفت. به منظور القا تنش حرارتی، پرندگان به مدت یک هفته در آخرین هفته دوره پرورش تحت تاثیر تنش گرمایی قرار گرفتند و در روز آخر تنش، نمونه های کبد و روده جهت بررسی بیان ژن استحصال گردید. نتایج این آزمایش نشان می‌دهد که تیمارهای کلینوپتیلولیت  و نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت (NS) و اثر افزایشی بر بیانBcl2  و BAX دارند و این در حالی است که این اثر در تیمار اسید اُرگانیک دیده نشد. در مجموع میتوان بیان داشت که چنانچه از نانوذرات­نقره در تغذیه دام و طیور استفاده می­گردد بهتر است از مکمل اسید اُرگانیک جهت کاهش اثرات جانبی نانونقره استفاده گردد.
 
رویا غفاری، فریبا میقانی، حمیرا سلیمی،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده

کهورک علف‌ هرز مهاجم و مشکل‌ساز مناطق گرم و خشک است و بنابراین مکنترل آن از اهمیت بالایی برخوردار است. به منظور بررسی عوامل مؤثر بر جوانه‌زنی بذر کهورک، بررسی­های آزمایشگاهی شامل بررسی زیستایی بذر، اثر دماهای ثابت و متناوب، اثر خراش‌دهی شیمیایی و فیزیکی بذر و اثر تنش خشکی با اعمال غلظت‌های صفر، 100، 200، 300، 400، 500 و 600  میلی‌مولار PEG و تنش شوری با اعمال غلظت‌های ‌صفر، 100، 200، 300، 400، 500 ، 600  و 700 میلی‌مولار NaCl بر جوانه‌زنی بذر و بررسی گلخانه‌ای شامل اثر عمق کاشت بذر بر ظهور گیاهچۀ کهورک بود. آزمایش در­قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که زیستایی بذر کهورک 81 درصد بود. دمای بهینۀ جوانه ­زنی بذر کهورک، دمای ثابت 30 درجۀ سانتی‌گراد بود و بطور­کلی، دمای ثابت برای جوانه‌زنی بذر کهورک مناسب­­‌تر از دمای متناوب بود. بررسی اثر عمق کاشت بذر نشان داد که بیش‌ترین ظهور گیاهچه مربوط به بذرهایی بود که در عمق 2 سانتی‌متری گلدان کاشته شده بودند. بیشترین درصد جوانه‌زنی بذرکهورک تحت تأثیر تیمار 20 دقیقه با اسیدسولفوریک غلیظ مشاهده شد. خراش‌دهی فیزیکی بذر با سنباده کارایی چندانی در تحریک جوانه‌زنی بذر نداشت. در بررسی اثر تنش خشکی و شوری، بیشترین جوانه‌زنی بذر کهورک (بعد از تیمار شاهد بدون تنش) در پاسخ به غلظت‌های پایین‌تر PEG و NaCl یعنی 100 و 200 میلی‌مولار مشاهده شد و با افزایش شدت تنش خشکی و شوری، جوانه‌زنی بذر کاهش معنی‌داری نشان داد. بر­اساس نتایج پژوهش حاضر، نور نقش مهمی در جوانه‌زنی بذر کهورک ندارد و  به عبارت دیگر بذر کهورک فتوپلاستیک نیست. این ویژگی‌ها از عوامل عمدۀ تهاجم کهورک قلمداد می‌شود و اطلاع دقیق از آنها در کنترل و ممانعت از گسترش این علف‌هرز چند­ساله مؤثر خواهد بود.


حورا مومنی، محسن حسینی، حامد یوسف زاده،
دوره 2، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده

تحقیق حاضر به منظور مقایسۀ شاخص­های فتوسنتزی در پایه­های مختلف انجیلی سالم وآلوده به دارواش در دو موقعیت داخل و خارج توده در جنگل جلگه­ای تمیشان نور انجام پذیرفت. در هریک از موقعیت­ها، 5 درخت سالم و 5 درخت آلوده انتخاب شد و پارامتر­های فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق و میزان دی­اکسیدکربن بین­سلولی اندازه­گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان فتوسنتز و هدایت روزنه­ای در شاخۀ سالم و آلودۀ درختان آلوده به دارواش، بسته به موقعیت قرار­گیری درختان، تفکیک هر درخت و نوع شاخه متفاوت است. میزان تعرق و میزان دی­اکسیدکربن بین­سلولی در شاخۀ سالم و آلوده با یکدیگر تفاوت آماری معنی­داری داشت. بیشترین میزان فتوسنتز، هدایت روزنه­ای، تعرق و دی­اکسیدکربن بین­سلولی هم در داخل و هم در خارج توده، مربوط به درختان سالم است (به­استثنای هدایت روزنه­ای در خارج توده). هم در داخل و هم در خارج توده، شاخۀ سالم درخت آلوده دارای میزان فتوسنتز بیشتری در مقایسه با شاخۀ آلوده درخت آلوده است. همچنین مقایسۀ دو­گانۀ هر چهار پارامتر تحت بررسی حاکی از آن است که فتوسنتز، هدایت روزنه­ای، تعرق و دی­اکسیدکربن بین­سلولی شاخه­های سالم در داخل توده از مقدار بیشتری در مقایسه با خارج از توده برخوردار است. در این تحقیق مشخص شد که حضور دارواش، سبب اختلال در فعالیت­های فتوسنتزی گیاه میزبان گشته و انجام مطالعات تکمیلی در این زمینه پیشنهاد می­شود.


نیر محمدخانی، ناصر عباسپور،
دوره 2، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده

شوری یکی از عوامل مهم محیطی است که رشد گیاه و تولید محصول را محدود می­کند. انگور جزو گیاهان نسبتاً حساس به شوری طبقه­بندی شده است. هدف این مطالعه بررسی اثر شوری بر پراکسیداسیون لیپیدی غشا، اجزای آنتی­اکسیدانی و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیداتیو در چهار ژنوتیپ انگور Vitis vinifera L. (قره­شانی، لعل­بیدانه، ساچاق و شاهرودی) بود که عمدتاً در زمین­های اطراف دریاچه ارومیه رشد می­کنند. محتوای مالون­دی­آلدهید و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیداتیو در ریشه و برگ همۀ ژنوتیپ­ها به­طور معنی­داری (p<0.05) افزایش یافت. ژنوتیپ­های قره­شانی و لعل­بیدانه بیشترین فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان و کمترین مقدار پراکسیداسیون لیپیدی غشا را نشان دادند. شوری اثر معنی­داری هم بر انباشتگی فنل کل و فعالیت آنزیم فنیل­آلانین ­آمونیا­لیاز در همۀ ژنوتیپ­ها داشت. ژنوتیپ قره­شانی بیشترین مقدار فنل کل و فعالیت PAL را نشان داد. همبستگی مثبت معنی­داری بین فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان، محتوای فنل کل و فعالیت PAL در برگ همۀ ژنوتیپ­ها وجود داشت. به­نظر می­رسد ژنوتیپ­های قره­شانی و لعل­بیدانه سیستم آنتی­اکسیدانی بهتری در­مقایسه ­با دیگر ژنوتیپ­ها دارند و قابلیت بیشتری برای تحمل شوری نشان می­دهند.


آذر بیک زاده، محمدرضا ایمان پور، وحید تقی زاده،
دوره 2، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده

کورتیزول کورتیکواستروئیدی است که مهم­ترین اثر آن تنظیم اسمزی در ماهیان دریازی است. هدف این مطالعه­ بررسی اثر کورتیزول خوراکی بر مقاومت به تنش شوری در بچه­ماهیان کپور معمولی Cyprinus carpio است. برای این منظور، کپور معمولی (12/0±36/1 گرم) به مدت 8 هفته با غذای تجاری حاوی صفر (شاهد)، 50 (1)، 100 (2) و 200 (3) میلی­گرم بر کیلوگرم غذای هیدروکورتیزون تغذیه شدند (3 تیمار و یک گروه شاهد و 3 تکرار). سپس مقاومت در­برابر تنش شوری، طی 7 روز مقابله با شوری ppt 12، با اندازه­­گیری تغییرات هماتوکریت و پارامترهای بیوشیمیایی خون (گلوکز، کلسیم و پروتئین کل) بررسی شد. نتایج نشان داد میزان بازماندگی بین تیمارها پس از 7 روز مقابله با شوری، اختلاف معنی­داری نداشت (05/0<p). میزان گلوکز قبل از تنش، در گروه شاهد به­طور معنی­داری پایین­تر از سه تیمار تغذیه­شده با سطوح مختلف کورتیزول بود (40/1±04/73) (05/0>p) و پس از تنش، در تمام تیمارها افزایش معنی­داری داشت (05/0>p) و بیشترین مقدار در تیمار 2 و 3 مشاهده شد (05/0>p). بیشترین میزان هماتوکریت پس از تنش در گروه شاهد مشاهده شد (08/2±67/61) (05/0>p). میزان یون کلسیم پس از تنش در تمامی تیمارها جز گروه شاهد افزایش  معنی­داری داشت (05/0>p) که بیشترین مقدار در تیمار 3 مشاهده شد (31/0±17/11). پروتئین کل، در ماهیان تیمار­شده با کورتیزول به طور معنی­داری کمتر از گروه شاهد بود (05/0>p). نتایج نشان داد که کورتیزول خوراکی می­تواند مقاومت بچه­ماهی کپور معمولی را به تنش شوری افزایش دهد.


آکبر نورسته نیا، ملیحه فرجادی،
دوره 2، شماره 4 - ( 12-1394 )
چکیده

در این تحقیق تنش خشکی ازطریق پلی­اتیلن گلیکول با غلظت 20 درصد اعمال شد. 48 ساعت پس ­از اعمال تنش و به­منظور ارتقای مقاومت دربرابر تنش، تیمار نمونه­ ها به­ وسیلۀ نیترات­ پتاسیم در سه غلظت 5، 10، 15 میلی­ مولار طی 9 روز انجام گرفت. تغییرات مقدار پرولین، پروتئین کل، رنگیزه­ های فتوسنتزی، بتاکاروتن، آنتوسیانین، مالون­ دی­ آلدهید، فنل، فلاونول، فلاونوئید، قندهای محلول و پتاسیم برگ اندازه­ گیری شد. نتایج نشان داد که گیاه توتون در مواجه با تنش خشکی به­ منظور حفظ فشار اسمزی داخلی، از تجمع اسمولیت ­هایی مانند پرولین، قندهای محلول و پتاسیم کمک می ­گیرد. همچنین تنش خشکی باعث ایجاد تنش اکسایشی در گیاه توتون می­ شود و تولید فرم­های فعال اکسیژن را افزایش می ­دهد. درنتیجه سیستم دفاع آنتی ­اکسیدانی غیرآنزیمی گیاه توتون شامل آنتوسیانین، فلاونوئید، فلاونول و بتاکاروتن برای مقاومت دربرابر خشکی افزایش می ­یابد. نتایج همچنین نشان داد که کاربرد نیترات پتاسیم به ­ویژه غلظت 15 میلی­ مولار به طور محسوسی توانست برخی از پیامدهای مضر تنش، همچون کاهش رنگیزه ­های فتوسنتزی و پروتئین را بهبود ببخشد. همچنین نیترات پتاسیم توانسته سطوح MDA و بتاکاروتن را به سطح معادل آن در گیاهان کنترل برساند. درنتیجه به­ نظر می ­رسد کاربرد پتاسیم می­ تواند در مقاومت گیاه به خشکی مؤثر باشد و در کاهش برخی اثرهای مضر تنش خشکی نقش مهمی را ایفا ­کند.


اکبر نوررسته نیا، گوهر یوسف زاده،
دوره 3، شماره 4 - ( 12-1395 )
چکیده

در تنش­ های محیطی کاربرد برخی ترکیبات از جمله تعدادی از هورمون­ های رشد گیاهی مانند متیل­ جاسمونات می ­تواند سبب افزایش مقاومت گیاه ­شود. در این مطالعه اثر غلظت ­های مختلف متیل ­جاسمونات (10، 20 و 30 میکرومولار) بر افزایش مقاومت گیاه دربرابر تنش خشکی تحت بررسی قرار گرفت. بررسی­ها در گیاه توتون طی تنش خشکی اعمال­شده با پلی­اتیلن گلایکول 20درصد و طی دوره ­های زمانی 3، 6 و 9 روزه انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تنش اعمال­شده به­ طور معنی­ داری موجب افزایش محتوای قندهای محلول، مالون دآلدهید و عوامل دفاعی غیرآنزیمی مانند آنتوسیانین و پرولین می­ شود. همچنین، تنش خشکی موجب کاهش مقادیر رنگیزه­ های فتوسنتزی، کاروتنوئید و فلاوونوئید در نمونه ­های تنش­دیده شد. اما کاربرد متیل­ جاسمونات سبب کاهش مالون دی­آلدهید به­ عنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدی و مقادیر مربوط به عوامل تنش­زدا مثل پرولین، بتاکاروتن و مالون­ دی­آلدهید و افزایش میزان قند محلول و رنگیزه­های فتوسنتزی، آنتوسیانین، فلاونوئید و فلاونول شد. با توجه به کاهش هم­زمان پراکسیداسیون لیپیدی و تعدادی از آنتی­ اکسیدان­ های تحت بررسی، به­ نظر می ­رسد استفادۀ برون­زاد متیل­ جاسمونات در تنش خشکی می­تواند به این گیاه برای تحمل تنش کمک کند.


راهله احمدپور، سعیدرضا حسین زاده، نظام آرمند، سمیه چاشیانی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده

تنش آبی يكي از مهم­ترين عوامل محدودكنندة رشد و عمل­كرد گياهان در بسياري از مناطق دنيا است. به­منظور بررسي اثر تنش آبی بر برخي صفات مورفولوژيك، فيزيولوژيك و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان عدس، آزمایشی با 4 رقم پرکاربرد عدس (گچساران، کیمیا، زیبا و رباط) در 4 تيمار تنش آبی شامل 25، 50، 75 و 100 درصد (شاهد) ظرفیت زراعی به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در اتاقک رشد انجام شد .نتایج نشان داد که تنش آبی در سطوح 25 و 50 درصد ظرفیت زراعی به کاهش معنی­دار ویژگی­های مورفوفیزیولوژیک و افزایش معنی­دار فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدان، پرولین و پروتئین محلول برگی در مقایسه با سطح شاهد می­انجامد. در بررسی صفات مورفوفیزیولوژیک، ارقام گچساران و رباط در بیشتر صفات تحت بررسی نسبت به ارقام کیمیا و زیبا برتری داشتند. در تنش شدید، محتوای پرولین و پروتئین محلول برگی، فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسید­دیسموتاز در ارقام گچساران و رباط افزایش معنی­داری نسبت به ارقام کیمیا و زیبا داشت. نتايج اين بررسي نشان داد كه ارقام رباط و گچساران از طريق به­كارگيري سازوکار­هاي مختلف تحمل تنش آبی نظیر فعالیت بیشتر آنزیم­های آنتی­اکسیدان، افزایش رنگ­دانه­های فتوسنتزی، محتوای پرولین و پروتئین نسبت به ارقام کیمیا و زیبا، كمتر تحت تأثير اثر منفی تنش آب قرار گرفتند. با توجه به اینکه صفات تحت بررسی در این مطالعه معیارهای مناسبی جهت شناسایی ارقام مقاوم به تنش خشکی محسوب می­شوند، بنابراین ارقام رباط و گچساران به­منزلۀ ارقام مقاوم جهت کشت دیم معرفی می­شود.
پردیس قربانی سالکویه، محمدمهدی سوهانی، امین عابدی،
دوره 5، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده

ژن­های شبه­استریکتوسیدین سینتاز یک خانواده ژنی آرابیدوپسیس است که ژن­های اورتولوگ آنها در بقیۀ گیاهان کدکنندۀ آنزیم کلیدی مسیر بیوسنتزی ایندول آلکالوئیدهای مونوترپن هستند. بیان ژن SSL7 آرابیدوپسیس بلافاصله پس از تیمار با مولکول­ های پیام­ رسانی نظیر SA، متیل جازمونات و اتیلن القا می­ شود. در این آزمایش به­ منظور مطالعۀ کارکرد ژن شبه­ استریکتوسیدین سینتاز - 7 (SSL7) از ژنوتیپ وحشی گیاه آرابیدوپسیس تالیاناCol-0  (شاهد) و لاین سرکوب ­شدۀ ژن SSL7 (ssl7) از طریق درج T-DNA استفاده شد. تحلیل داده ­ها برمبنای آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فاکتورها شامل دو ژنوتیپ و پنج سطح شوری شامل صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی ­مولار NaCl بود. سرکوب ژن SSL7 در جهش ­یافته ssl7 با استفاده از qRT-PCR تأیید شد. بیان ژن­ های واکنش­ گر به تنش شوری شامل P5CS1، NCED3، AAO3 و RD29A در زمان­های 3 و 6 ساعت پس از اعمال تیمار NaCl در غلظتmM 150 نشان داد که چهار ژن مذکور در موتانت ssl7 در هر دو زمانِ پس از تیمار میزان بیان بالاتری نسبت به مقدار بیان در ژنوتیپ Col-0 نشان­ دادند. میزان فعالیت تعدادی از آنزیم ­های آنتی­اکسیدان در غلظت­ های مختلف NaCl در هر دو ژنوتیپ اندازه­ گیری شد. میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز (POD)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) در موتانت ssl7 به ­طور معنی­ داری در سطح احتمال 1 درصد بیشتر از Col-0 بوده است. برعکس، فعالیت آنزیم‌ کاتالاز (CAT) در موتانت کاهش یافت. بنابراین، نتایج نشان داد که ژن SSL7 احتمالاً در مسیر مربوط به پاسخ به تنش شوری وابسته به سالیسیلیک ­اسید در گیاه آرابیدوپسیس نقش دارد و می­تواند به طریق کنترل منفی عمل کند.
 
ابوالفضل باغبانی آرانی، سید علی محمد مدرس ثانوی، مسعود مشهدی اکبر بوجار، ظهراب اداوی، حمید دهقان زاده جزی،
دوره 6، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده

 به‌منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی، کود نیتروژن و زئولیت بر شاخص‌های فلورسانس کلروفیل، رنگدانه‌ها، محتوای تریگونلین و عملکرد دانه شنبلیله، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک ‌کامل تصادفي با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رژیم آبیاری  به‌عنوان عامل اصلی و ترکیب فاکتوریلی از سه تیمار کودی بر اساس نیتروژن مورد نیاز گیاه (شاهد، ورمی‌کمپوست به میزان 7/2 تن در هکتار و اوره به میزان 11 کیلوگرم در هکتار) و دو مقدار زئولیت (صفر و نه تن در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان دادند که تنش کم‌آبی به‌طور معنی‌داری، ماکزیمم فلورسانس (Fm)، فلورسانس متغییر(FV) ، کارایی فتوسیستم II (Fv/Fm محتوای کلروفیل a، b و کل (a+b) و عملکرد دانه را کاهش داد ولی فلورسانس حداقل (F0)، کارتنوئید و غلظت تریگونلین را افزایش داد. به‌علاوه، بیشترین میزان (Fv/Fm)، محتوای کلروفیل کل، کمترین میزان (F0) و کاروتنوئید در تیمار بدون تنش کم‌آبی دیده شد و با افزایش شدت تنش کم‌آبی از غلظت تریگونلین و عملکرد دانه کاسته شد. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی منجر به بازدارندگی نوری فتوسیستم  IIشد. در اکثر تیمارها کاربرد کود ورمی‌کمپوست باعث افزایش عملکرد (به‌ترتیب در سال اول و دوم 5/25 درصد و 98/32 درصد) و غلظت تریگونلین دانه شنبلیله (46/7 درصد در سال اول) شد. بنابراین توصیه می‌شود اگر هدف کاشت، تولید تریگونلین از دانه شنبلیله باشد، تنش کم‌آبی خفیف به‌همراه ورمی‌کمپوست می‌تواند تیمار مناسبی بدین منظور باشد.



مهرنوش دانشور، محمود ملکی، شهریار شاکری، امین باقی زاده،
دوره 6، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده

 فسفر، یکی از ضروری ­ترین عناصر غذایی گیاهی، در خاک به سرعت به فرم غیر­قابل دسترس برای گیاهان تبدیل می ­شود. باکتری­ های حل­ کننده فسفات نامحلول می ­توانند نقش مهمی در فراهم کردن این عنصر غذایی برای گیاهان ایفا کنند. به همین دلیل در این مطالعه این باکتری­ ها از محیط رایزوسفری گیاهان مختلف با استفاده از محیط کشت اختصاصی جامد پیکووسکی غربال شدند. سپس میزان رشد و میزان حل کنندگی فسفات نامحلول 9 سویه برتر در دما، شوری و اسیدیته مختلف اندازه­ گیری شدند. بهترین سویه حل کننده فسفات نامحلول با تجزیه و تحلیل توالی ژن 16S rDNA شناسایی شدند. در پایان تنوع ژنتیکی بین تمامی سویه­ های حل­ کننده فسفات نیز با نشانگر RAPD مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد از بین 57 سویه جداسازی شده، 25 سویه قابلیت حل­ کنندگی فسفات نامحلول را داشتند. از بین 9 سویه برتر، سویه Cke1 با این­ که میزان رشد متوسطی در تمامی شرایط تنشی اعمال شده داشت، بیش ­ترین شاخص محلول­ سازی را به خود اختصاص داد و به عنوان بهترین سویه حل­ کننده در همه شرایط مورد آزمایش شناخته شد. تجزیه و تحلیل ژنتیکی ژن 16S rDNA نیز نشان داد که این سویه متعلق به جنس Enterobacter است. نتایچ تنوع ژنتیکی نیز نشان داد که تمامی سویه ­ها در 6 گروه مختلف قرار می ­گیرند و 3 سویه که کم ­ترین میزان تشابه را با سایر سویه ­ها داشتند در 3 گروه مجزا قرار گرفتند. با توجه به این­که سویه Cke1 قابلیت خوبی برای محلول­ سازی فسفات نامحلول در شرایط مختلف تنشی نشان داده است، می ­تواند پتانسیل خوبی برای فراهم کردن عنصر فسفر در دماهای 30 و 35 درجه سانتی­گراد، شوری 1/2 و 1/8 درصد و اسیدیته 6 و 8 برای گیاهان زراعی داشته باشد.
 
 


فائزه عاشقیان، صدیقه کلیج، ناصر جعفری،
دوره 6، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده

هدف از این مطالعه مشخص کردن سازگاری­های ساختاری در سه جمعیت از پیچک ایرانی در سواحل استان مازندران است که تحت تاثیر تنش­های محیطی شدید منطقه ساحلی، جمعیت­های آن به شدت رو به کاهش است. به طور کلی بافت کلانشیمی حلقوی، مزوفیل ایزوبیلاترال، استل از نوع آمفی فلوئیک سیفونوستل، فراوانی لوله­های شیرابه­ای محتوی لاتکس، بلورهای فراوان دروز و حضور بافت پریدرم در ریزوم را می­توان به عنوان مهمترین استراتژی‌های تشریحی گیاه برای تحمل شرایط سخت محیطی معرفی کرد. جمعیت ساری در مقایسه با جمعیت­های بابلسر و نور از بیشترین مکانیسم‌های ساختاری برای تحمل اکوسیستم ساحلی برخوردار بود. تفاوت‌های کمی در ویژگی‌های تشریحی مشاهده شده در سه جمعیت persicus Convolvulus به عنوان شواهدی بر تنوع فنوتیپیکی بالای درون گونه‌ای است. این تنوع درون گونه‌ای در ویژگی‌های مرتبط با تحمل تنش‌ها سبب سازگاری منطقه‌ای به شرایط می‌شود و توانایی گیاه را برای مقابله با تغییرات محیطی افزایش می‌دهد.
 


امجد ساعدی، حسین مرادی، مهناز کریمی،
دوره 6، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده


 گیاه صبر زرد (Aloe vera)، یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب می‌شود. افزایش نیاز به این گیاه جهت تولید تجاری محصول، سبب انجام تحقیقات گسترده‌ای بر روی کشت شرایط آزمایشگاهی آن شده است. به همین منظور این ازمایش در دو مرحله انجام گردید. در بخش اول این تحقیق بهترین روش سترون‌سازی ریزنمونه ­های منطقه پاجوش ­های آلوئه ورا مطالعه گردید. در بخش دوم، اثر نوع ریزنمونه، نور (تاریکی و روشنایی) و تنظیم‌کننده‌های رشد BAP و  NAAبر باززایی و میزان مواد فنولی این گیاه بررسی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار طراحی شد. بهترین پروتکل سترون‌سازی، کلرید جیوه 1/0 درصد (به مدت 2 دقیقه)، اتانول 70 درصد (به مدت 30 ثانیه) و هیپوکلریت سدیم 15 درصد (به مدت 5 دقیقه) به دست آمد. بهترین ریزنمونه، ریزنمونه سفید کوچک به دست آمده از قاعده برگ بود که در حضور تاریکی کم‌ترین درصد فنول و بیش‌ترین درصد زنده‌مانی (5/67 درصد) را به همراه داشت. همچنین محیط کشت MS به همراه 75/0 میلی‌گرم در لیتر BAP و 25/0 میلی­ گرم در لیتر NAA بیش­ ترین تعداد ساقه (5/2) و طول ساقه (107/42 میلی­متر)، درصد استقرار (73 درصد)، تعداد برگ (33/6)، قطر برگ (8/4 میلی­متر)، کلروفیل b (216/9 میلی­ گرم/گرم) و کارتنوئید (81/4 میلی­گرم/گرم) را فراهم کرد. بیش­ترین مقدار کلروفیل a (07/56 میلی­ گرم/گرم) و کلروفیل کل (35/61 میلی‌گرم/گرم) نیز در محیط هورمونی حاوی 5/1 میلی‌گرم در لیتر BAPبه همراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر NAA به دست آمد .همچنین بیش ­ترین تعداد ریشه (3) و طول ریشه (3/33 میلی­ متر) در محیط بدون هورمون مشاهده شد.
 
 
محسن علیزاده، نظام آرمند، مریم رحیمی، شکوفه حاجی‌هاشمی،
دوره 9، شماره 1 - ( 1-1401 )
چکیده

عصاره جلبک‌­های دریایی به سبب دارا بودن مواد مغذي فراوان، ظرفیت نگه­داری آب بالا، تنظيم کننده­‌هاي رشد گياهي و وجود ریزجانداران مفيد مي‌تواند خصوصيات فيزيکوشيميايي خاک را بهبود و تأثير مطلوب بر رشد و نمو گياهان داشته باشد. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی تأثیر عصاره جلبک قهوه‌ای آسکوفیلوم نودوسوم (Ascophyllum nodosum) بر شاخص­های مورفوفیزیولوژیکی گیاه لوبیا تحت تنش کمبود آب به صورت فاکتوريل در قالب طرح کاملاً تصادفي با سه تکرار به اجراء درآمد. تيمارهاي آزمايش شامل 4 سطح محلول پاشی عصاره جلبک دریایی (0، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد حجمی) و 3 سطح تنش کم­آبی شامل بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید (به ترتیب آبیاری در سطح 75، 50 و 25 درصد ظرفيت زراعي) بود. نتایج نشان داد که اثرات متقابل تنش و عصاره جلبکی بر صفات مورد بررسی معنی­‌دار نبود اما عصاره جلبک دریایی آسکوفیلوم به تنهایی موجب افزایش معنی­دار سطح و تعداد برگ، طول برگ، سطح و طول ریشه، وزن خشک ریشه، محتوای کلروفیل a، b و محتوای کلروفیل کل شد. کاربرد عصاره جلبکی در سطوح 2/0 و 4/0 درصد باعث افزایش معنی‌دار پارامترهای اندازه­‌گیری شده در مقایسه با شاهد شد. در بررسی اثرات تنش کم­آبی مشاهده شد که با افزایش شدت تنش از 75 درصد ظرفیت زراعی به 25 درصد ظرفیت زراعی تمامی صفات مورد بررسی کاهش معنی‌­داری داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که محلول پاشی عصاره جلبک دریایی موجب افزایش معنی­دار برخی خصوصیات ریخت شناختی و رنگدانه‌­های فتوسنتزی شد, درحالیکه تنش کم‌آبی سبب کاهش معنی‌‌دار شاخص‌های مورد بررسی شد.  

 
فاطمه خاکدان، اطهرالسادات جوانمرد،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1401 )
چکیده

ریحان یک گیاه دارویی مهم و متعلق به تیره نعنائیان است. این گیاه در درمان بیماری­هایی مانند معده­درد، سردرد، یبوست، تب، عفونت­ها و همچنین برای تنظیم و کاهش قند خون مورد استفاده قرار می­گیرد و دارای ویژگی­های ضد قارچی، ضد­باکتریایی و آنتی­اکسیدانی است. در پژوهش حاضر اثر تنش خشکی بر غلظت فنول­ها و فلاونوئیدها و فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره برگ سه کولتیوار گیاه ریحان مورد بررسی قرار گرفته است. پس از کشت بذرهای سه کولتیوار گیاه ریحان (میخک، بنفش و سبز) در خاک شنی-لومی و رسیدن گیاهان به مرحله شش برگی، تنش خشکی در سه سطح ۷۵، ۵۰ و ۲۵ درصد ظرفیت زراعی اعمال گردید. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار انجام شد. محتوای فنول کل، فلاونوئید کل، فلاونول­ها و فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره برگ گیاهان اندازه­گیری شد. بیشترین مقدار هر سه گروه ترکیبات آنتی­اکسیدان غیرآنزیمی و فعالیت آنتی­اکسیدانی با تفاوت معنی­دار در کولتیوار ریحان سبز تحت تنش خشکی ملایم (۷۵ درصد ظرفیت زراعی) مشاهده گردید. فعالیت آنتی­اکسیدانی با افزایش غلظت عصاره به صورت معنی­داری افزایش یافت. تنش خشکی در نهایت منجر به ایجاد تنش اکسیداتیو در گیاه ریحان می­شود و این گیاه برای مقابله با آسیب­های این تنش و حذف گونه­های فعال اکسیژن از سازوکارهای آنتی­اکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی استفاده می‌کند. فنول­ها، فلاونوئیدها و فلاونول­ها ترکیبات آنتی­اکسیدان قوی هستند که در محافظت گیاهان در برابر تنش اکسیداتیو درگیر هستند. در سه کولتیوار مورد مطالعه ریحان، با افزایش سطح تنش خشکی، غلظت و توانایی این ترکیبات در مهار رادیکال­های آزاد کاهش یافت. در مجموع، به نظر می­رسد که هم ژنوتیپ و هم سطح تنش خشکی بر میزان تولید آنتی اکسیدان­های غیرآنزیمی مورد مطالعه و در نتیجه توانایی گیاه در مهار تنش اکسیداتیو مؤثر هستند.

 


صفحه 1 از 1     

Creative Commons Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.




کلیه حقوق این وب سایت متعلق به یافته های نوین در علوم زیستی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2015 All Rights Reserved | Nova Biologica Reperta

Designed & Developed by : Yektaweb