5 نتیجه برای مجد
فاطمه جعفری، علی گنجعلی، الهام امجدی،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
پونه‌سای بینالودی (Nepeta binaludensis Jamzad ) به عنوان گیاه دارویی ارزشمند به علت برداشت بی‌رویه و تخریب رویشگاه‌ها به‌شدت در معرض خطر انقراض است. در این راستا با هدف ارزیابی صفات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی و ارزیابی محتوای ریزمغذی‌های بخش هوایی آزمایشی با چهار ترکیب تیماری شامل: 1- تلقیح گیاه با باکتری Azotobacter chooroccum، 2- تلقیح توام باکتریهای Bacillus cereus وPseudomonas putida ، 3-تلقیح توام سه گونه باکتری شامل (A. chooroccum + B. cereus + P. putida) و 4- شاهد (بدون تلقیح باکتری) در دو مرحله رشد رویشی 10 و 20 هفته‌ای در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد باکتریهای محرک رشد کلیه ویژگی‌های مورفولوژیکی گیاه شامل طول اندام هوایی، وزن خشک بخش هوایی، مجموع سطح برگ و مجموع طول ریشه‌ها را در مقایسه با گیاهان شاهد به صورت معنی‌داری در هر دو مرحله مورد بررسی افزایش داد. بررسی‌های بیوشیمیایی نشان داد که در هر دو مرحله رشد 10و 20 هفته‌ای، کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب افزایش ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه شد. علاوه بر این، جذب برخی عناصرغذایی از قبیل کلسیم، پتاسیم، فسفر، آهن و منیزیم نیز در نتیجه کاربرد باکتریهای محرک رشد افزایش یافت. از آنجا که میکروارگانیسم‌ها سبب بهبود رشد و افزایش ترکیبات موثره گیاه پونه‌سای بینالودی میشوند می‌توان از آن‌ها به عنوان کود زیستی و جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی استفاده کرد.
پریسا جنوبی، احمد مجد، عارف معروف، شهلا امینی،
دوره 2، شماره 3 - ( 9-1394 )
چکیده
بادیان رومی متعلق به تیرۀ چتریان است. با توجه به اهمیت شناخت مراحل تکوینی در گسترش دانش زیستشناسی، بادیان رومی که ارزش دارویی و اقتصادی زیادی دارد، انتخاب شد. نمونههای اندامهای رویشی و زایشی در مراحل متفاوتی از تکوین انتخاب و با استفاده از روشهای سلول-بافت شناسی بررسی شدند. مشاهدۀ ساختار تشریحی اندامهای رویشی نشان داد در بین بافت پارانشیمی برگ مجرای ترشحی قرار دارد. برش غنچههای گل نشان داد که بساکها دارای چهار کیسۀ گرده بوده و تقسیم سلولهای مادرگرده از نوع همزمان، تترادهای میکروسپور از نوع چهاروجهی و لایۀ مغذی از نوع ترشحی است. بررسی فراساختار دانۀ گرده با میکروسکوپ الکترونی نگاره نشان داد که دانۀ گرده سهشیاری و تزئینات سطح اگزین از نوع مشبک منفذدار است. تخمدان دوبرچه و دوخانه، تخمک واژگون و تکپوستهای است. نمو کیسۀ رویانی نیز الگوی عمومی دولپهایها را دارد. در بررسی رویانزایی، رویانهای کروی، لپهای، اژدری و گذر از رویان کروی به رویان قلبی مشاهده شد. اندامهای رویشی بادیان رومی دارای ساختار عمومی دولپهایها است. الگوهای تکوین تخمک و کیسۀ رویانی از نهاندانگان و تیپ پلیگونوم تبعیت میکنند. تترادهای میکروسپور از نوع تتراهدرال است. فراساختار دانۀ گرده شبیه به جنس Smyrnium تیرۀ چتریان است. در بررسی رویانزایی نیز کلیه مراحل رویانی مشاهده شد.
فاطمه موسوی، احمد مجد،
دوره 6، شماره 2 - ( 5-1398 )
چکیده
رویانشناسی درخت عرعر، یک گونه مهاجم از ایران
تیره تک نیا Simaroubaceae متعلق به راسته Sapindales شامل 22 سرده و 109 گونه است. گونه Ailanthus altissima یا درخت پردیس، گونه ای بسیار مهاجم است که از لحاظ سیستماتیکی متعلق به تیره عرعریان است. برخی از صفات تولیدمثلی برای بقا و گسترش گونه های مهاجم در محیط های جدید ضروری هستند و بررسی سیستم تولید مثلی این گونه ها در نوع خود جالب توجه است. تا به امروز، هیج نوع بررسی رویان شناختی روی این گونه انجام نشده است و دانش ما در رابطه با رویان شناسی این گونه بسیار محدود است. یک مطالعه در رابطه با رویان شناسی گونه A. altissima و مقایسه تکوین بساک در گل های نر و ماده انجام شد تا دیدگاهی را در زمینه تعیین خصوصیات رویان شناختی در این گونه ارائه دهد. نتایج آزمایش های بافت شناسی نشان داد گل های نر دارای مادگی ناقص و بساک های چهارخانه ای هستند. پس از میوز سیتوکینز از نوع همزمان است که تتراد های چهاروجهی را ایجاد می نماید. نمو دیواره بساک از نوع دولپه ای و تاپی از نوع ترشحی است. گل های ماده دارای استامینود (پرچم های عقیم) هستند که سلول های مادر میکروسپور خیلی زود قبل از ورود به مرحله میوز تجزیه می شوند. تخمک ها واژگون، دوپوسته ای و پرخورش هستند. نمو کیسه رویانی از نوع علف هفت بند و نمو رویان از نوع گل مغربی است. نمو اندوسپرم هسته ای آزاد است. هیپوستاز مشخص و کلاهک خورشی تشکیل می شوند. این مشاهدات درک ما را از رویان شناسی و تشریح رویان گونه A. altissima به عنوان یک گونه مهاجم افزایش خواهد داد.
امجد ساعدی، حسین مرادی، مهناز کریمی،
دوره 6، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده
گیاه صبر زرد (Aloe vera)، یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب می‌شود. افزایش نیاز به این گیاه جهت تولید تجاری محصول، سبب انجام تحقیقات گسترده‌ای بر روی کشت شرایط آزمایشگاهی آن شده است. به همین منظور این ازمایش در دو مرحله انجام گردید. در بخش اول این تحقیق بهترین روش سترون‌سازی ریزنمونه های منطقه پاجوش های آلوئه ورا مطالعه گردید. در بخش دوم، اثر نوع ریزنمونه، نور (تاریکی و روشنایی) و تنظیم‌کننده‌های رشد BAP و NAAبر باززایی و میزان مواد فنولی این گیاه بررسی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار طراحی شد. بهترین پروتکل سترون‌سازی، کلرید جیوه 1/0 درصد (به مدت 2 دقیقه)، اتانول 70 درصد (به مدت 30 ثانیه) و هیپوکلریت سدیم 15 درصد (به مدت 5 دقیقه) به دست آمد. بهترین ریزنمونه، ریزنمونه سفید کوچک به دست آمده از قاعده برگ بود که در حضور تاریکی کم‌ترین درصد فنول و بیشترین درصد زنده‌مانی (5/67 درصد) را به همراه داشت. همچنین محیط کشت MS به همراه 75/0 میلیگرم در لیتر BAP و 25/0 میلی گرم در لیتر NAA بیش ترین تعداد ساقه (5/2) و طول ساقه (107/42 میلیمتر)، درصد استقرار (73 درصد)، تعداد برگ (33/6)، قطر برگ (8/4 میلیمتر)، کلروفیل b (216/9 میلی گرم/گرم) و کارتنوئید (81/4 میلیگرم/گرم) را فراهم کرد. بیشترین مقدار کلروفیل a (07/56 میلی گرم/گرم) و کلروفیل کل (35/61 میلیگرم/گرم) نیز در محیط هورمونی حاوی 5/1 میلیگرم در لیتر BAPبه همراه 5/0 میلیگرم در لیتر NAA به دست آمد .همچنین بیش ترین تعداد ریشه (3) و طول ریشه (3/33 میلی متر) در محیط بدون هورمون مشاهده شد.
اکبر فرقانی، امیر حسین فرقانی، مریم الطافی، کاظم هاشمی مجد، امید سفالیان،
دوره 8، شماره 3 - ( 7-1400 )
چکیده
اکثر اراضی کشاورزی ایران در مناطق خشک و نیمهخشک قرار داشته و جزو خاکهای شور محسوب میشوند. به منظور بررسی تاثیر متقابل شوری، منابع پتاسیم و کلسیم بر رشد و عملکرد گوجه‌فرنگی آزمایشی فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در شرایط هیدروپونیک در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل شوری در سه سطح (0، 20 و 40 میلی‌مولار کلریدسدیم)، پتاسیم از دو منبع کلرید و نیترات (0 و 15 میلی‌مولار) و کلسیم از منابع کلرید و نیترات (0 و 10 میلی‌مولار) بودند. با افزایش سطح شوری شاخص‌های رشد شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد گل و میوه و کلروفیل برگ کاهش یافت. استفاده از نیترات کلسیم در شوری 40 میلی مولار کلرید سدیم سبب افزایش به ترتیب 55 و 95 درصدی وزن خشک اندام هوایی و ریشه گیاهان شد. همچنین کاربرد نیترات کلسیم در بیشترین غلظت نمک سبب افزایش 75 درصدی کلروفیل کل شد. آنالیز داده‌ها نشان دادکه با افزایش شوری غلظت سدیم در ریشه و ساقه افزایش و غلظت پتاسیم در اندام ریشه کاهش یافت ولی محتوای پتاسیم اندام هوایی تحت تاثیر شوری قرار نگرفت. استفاده از نیترات کلسیم در شوری 40 میلی مولار کلرید سدیم سبب کاهش 23 درصدی غلظت سدیم ریشه نسبت به گیاهان تیمار شده با 40 میلی مولار کلرید سدیم گردید. بنابراین با توجه به یافته های به دست آمده می توان بیان کرد که از بین منابع پتاسیم و کلسیم به نظر می‌رسد استفاده از نیترات کلسیم در مقایسه با موارد دیگر با افزایش کلروفیل کل، وزن خشک و تعدیل در نسبت‌های یونی میتواند اثرات شوری را در گیاه گوجه فرنگی کاهش دهد.
