348 نتیجه برای نوع مطالعه: مقاله پژوهشی
دکتر سید رضا هاشمی، خانم نگین اخوندپور، دکتر ایوب فرهادی، مهندس الناز عربیان،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
این پژوهش به منظور پاسخ ژنهای موثر در مرگ برنامه ریزی شده سلول (BAX و Bcl2) در سلولهای کبدی و روده در جوجه های گوشتی تغذیه شده نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت در شرایط القاء تنش گرمایی حاد انجام گردید. آزمایشی با استفاده از 450 قطعه جوجه گوشتی یکروزه در پنج تیمار و شش تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد، 2) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد کلینوپتیلولیت ، 3) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد کلینوپتیلولیت پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره، 4) تیمار شاهد مکمل شده با 15/0 درصد اسیداُرگانیک و 5) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد کلینوپتیلولیت پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره و 15/0 درصد اسیداُرگانیک بودند. نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت با استفاده از تکنیکهای XRF و FTIR مورد بررسی قرار گرفت. به منظور القا تنش حرارتی، پرندگان به مدت یک هفته در آخرین هفته دوره پرورش تحت تاثیر تنش گرمایی قرار گرفتند و در روز آخر تنش، نمونه های کبد و روده جهت بررسی بیان ژن استحصال گردید. نتایج این آزمایش نشان میدهد که تیمارهای کلینوپتیلولیت و نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت (NS) و اثر افزایشی بر بیانBcl2 و BAX دارند و این در حالی است که این اثر در تیمار اسید اُرگانیک دیده نشد. در مجموع میتوان بیان داشت که چنانچه از نانوذراتنقره در تغذیه دام و طیور استفاده میگردد بهتر است از مکمل اسید اُرگانیک جهت کاهش اثرات جانبی نانونقره استفاده گردد.
این پژوهش به منظور پاسخ ژنهای موثر در مرگ برنامه ریزی شده سلول (BAX و Bcl2) در سلولهای کبدی و روده در جوجه های گوشتی تغذیه شده نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت در شرایط القاء تنش گرمایی حاد انجام گردید. آزمایشی با استفاده از 450 قطعه جوجه گوشتی یکروزه در پنج تیمار و شش تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد، 2) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد کلینوپتیلولیت ، 3) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد کلینوپتیلولیت پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره، 4) تیمار شاهد مکمل شده با 15/0 درصد اسیداُرگانیک و 5) تیمار شاهد مکمل شده با 1 درصد کلینوپتیلولیت پوشش داده شده با 5/0 درصد نانونقره و 15/0 درصد اسیداُرگانیک بودند. نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت با استفاده از تکنیکهای XRF و FTIR مورد بررسی قرار گرفت. به منظور القا تنش حرارتی، پرندگان به مدت یک هفته در آخرین هفته دوره پرورش تحت تاثیر تنش گرمایی قرار گرفتند و در روز آخر تنش، نمونه های کبد و روده جهت بررسی بیان ژن استحصال گردید. نتایج این آزمایش نشان میدهد که تیمارهای کلینوپتیلولیت و نانوذرات نقره پوشش داده شده بر کلینوپتیلولیت (NS) و اثر افزایشی بر بیانBcl2 و BAX دارند و این در حالی است که این اثر در تیمار اسید اُرگانیک دیده نشد. در مجموع میتوان بیان داشت که چنانچه از نانوذراتنقره در تغذیه دام و طیور استفاده میگردد بهتر است از مکمل اسید اُرگانیک جهت کاهش اثرات جانبی نانونقره استفاده گردد.
الهام احمدی، نسیم آقایی دلچه،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
پایش مستمر محیط زیست از اصول مهم مدیریت و محور ارزیابی محیط زیستی بهشمار میآید و نرمتنان یکی از نشانگرهای زیستی کیفیت اکوسیستم میباشند. بدین منظور اقدام به جمعآوری و شناسایی حلزونها و لیسکهای شرق استان تهران گردید که در طی آن با توجه به امکان دسترسی، تنوع زیستگاهی و تفاوتهای ژئومورفولوژیکی بیش از ۳۲۵۱ نمونه از پنج خرداقلیم جمعآوری و شناسایی شدند. تعداد زیادی از نرمتنان با استفاده از روشهای متداول از جمله توریهای نمونهگیری و جمعآوری مستقیم با دست از روی گیاهان آبزی، زیر چوبهای پوسیده، درختچهها و علفهای هرز جمعآوری و با ثبت مشخصات جغرافیایی و اقليمي به آزمایشگاه انتقال داده شدند. سپس با مراجعه به كليدهاي شناسايي معتبر و معاينة مشخصات شكلشناسي، ۱۹ گونه متعلق به ۱۳ جنس از ۱۰ خانواده بر اساس خصوصیات مورفومتریک (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچه صدف، راستگرد یا چپگرد بودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی، خط میانه پشتی،؛ اندازه بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولیدمثلی) شناسایی و تعيين نام شدند و مقايسه عكسها و كليد شناسايي اين آرایهها تهيه و بحث گرديد:
Bithynia tentaculata (Linnaeus, 1758), Physella acuta (Draparnaud,1805), Lymnaea truncatula (Müller, 1774), , Lymnaea palusris (Müller, 1774) , Lymnaea pereger (Müller, 1774) , Lymnaea gedrosiana (Annandale and Prashad, 1919), Planorbis planorbis (Linnaeus, 1758), Gyraulus euphraticus(Mousson, 1874), Gyraulus convexiusculus (Hutton, 1849), Succinea putris (Linnaeus, 1758), Helicella krynickii (Krynicki, 1833), Helicella derbentina(Krynicki, 1836), Caucasotachea atrolabiata (Krynicki, 1833), * Monacha cartusiana (Müller, 1774), Oxychilus herzi (Boettger, 1889), Agriolimax agrestis=Deroceras reticulatum (Müller, 1774), *Theba pisana (Müller, 1774), Parmacella ibera Eichwald, 1841, Planorbis carinatus Müller, 1774
گونههای ستارهدار برای اولین بار جمعآوری و شناسایی شده و برای ایران گزارش جدید است. در این بررسی، از میان نمونههای جمعآوریشده، بزرگترين خانوادهها از نظر تنوع گونهای خانواده Planorbidae با چهار گونه (Planorbis planorbis, Gyraulus euphraticus, Gyraulus convexiusculus, Planorbis carinatus) ، خانواده Lymnaeidae با چهار گونه(Lymnaea truncatula, Lymnaea gedrosiana, Lymnaea palustris, Lymnaea pereger) و خانواده Helicidae با چهار گونه Helicella krynickii, Helicella derbentina, Caucasotachea atrolabiata, Theba pisana است. بيشترين و کمترين تنوع گونهای در ميان گونههای شناسايی شده بهترتيب با ۱۸ و ۵ گونه مربوط به ايستگاههای ۴ و ۵ از مناطق مورد بررسی است. تمام نمونهها همراه با کلیه اطلاعات مکانی و زمانی مربوطه، در موزه بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور موجود میباشند.
خانم حانیه قندچی، خانم ریحانه رمضانی، خانم سیده زهرا موسوی نژاد،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
امروزه اگزوزومهای شیر به جهت دردسترس بودن و کارایی بسیار در محصولات آرایشی- بهداشتی و همچنین به عنوان نانوحاملهای دارویی، بسیار مورد توجه محققین قرار گرفته است. از آنجایی که یافتن روشی ساده و کارآمد برای جداسازی این وزیکولها بسیار بااهمیت است، در این پژوهش به برخی روشهای جداسازی اگزوزوم از شیر گاو مانند اولتراسانتریفیوژ، جداسازی با استفاده از پلیمر PEG و چند کیت تجاری داخلی پرداخته و مشخصهیابی اگزوزومها با استفاده از DLS و میکروسکوپ الکترونی انجام شده است.
در روش اولتراسانتریفیوژ، به عنوان رایجترین روش جداسازی اگزوزوم، تعداد ذرات مشاهدهشده در تصاویر میکروسکوپ الکترونی بسیار پایین (۵±۲ پارتیکل در هر تصویر با بزرگنمایی تقریبی x ۶۰۰۰۰) برآورد شد، درحالی که در تصاویر میکروسکوپی کیت اگزوسان، تعداد ذرات زیادی (۱۵۰±۳۰پارتیکل در هر تصویر با بزرگنمایی تقریبی x ۳۰۰۰۰۰) قابل مشاهده بود. در جداسازی با استفاده از PEG، میانگین قطر ذرات با تکنیک DLS، ۲۶۳ نانومتر و بیشتر از روشهای اولتراسانتریفیوژ، کیت اگزوسیب و کیت آنااگزو که قطر ذرات به ترتیب ۱۷۶، ۱۴۲ و ۱۲۳ نانومتر بود، مشاهده گردید. میانگین قطر ذرات در تصاویر میکروسکوپی کیت اگزوسان، ۱۰±۷۰-۳۰ نانومتر بود که نتایج DLS هم کوچکبودن سایز ذرات جداسازیشده را تأیید کرد. با توجه به تعداد زیاد ذرات ریز (nm ۳۰ ≥) در نتایج میکروسکوپی کیت اگزوسان، این احتمال میرود که چنین ذراتی به وفور در شیر وجود دارند و ممکن است روشهای دیگر قادر به جداسازی این ذرات ریز نبودهاند. در نهایت هر چند تمامی روشهای مطالعه شده، قابلیت جداسازی اگزوزوم از شیر را داشتند ولی برای مقایسه دقیقتر و معرفی یک روش استاندارد برای جداسازی اگزوزوم از شیر گاو، لازم است مطالعات گستردهتری صورت پذیرد.
نرجس رضازاده مقدم، اصغر زمانی،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
خانواده شاهپسند (Verbenaceae)، در حال حاضر متشکل از دو جنس Verbena و Phylaدر مناطق مختلف ایران، بخصوص استانهای شمالی است. محدوده این خانواده در منابع قدیمی در مقایسه با مطالعات کنونی، دچار تغییرات قابل توجهی شده است. به عنوان مثال، دو جنس Vitex و Clerodendrum نیز در منابع قبلی در این خانواده تقسیمبندی شدهاند. بر همین اساس، در این پژوهش، با بررسی صفات ریختشناسی و تشریحی برگ در 20 نمونه از جنسهای Verbena، Phyla، Vitex و Clerodendrum به ارزیابی ارتباط بین این جنسها پرداخته شده است. بدین منظور 67 صفت کیفی و کمّی ریختشناسی و تشریحی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تحلیل دادهها از نرمافزار R نسخه 4.3.1 استفاده شد. به منظور تحلیل همزمان دادههای کمّی و کیفی از روش آنالیز عاملی دادههای ترکیبی (FAMD) استفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از اهمیت بالای برخی صفات کمّی مانند طول آوند چوب رگبرگ اصلی، عرض بذر، طول خامه و قطر پهنک و برخی صفات کیفی شامل شکل سلولهای اپیدرمی پهنک، موقعیت روزنه، نحوه قرارگیری دو بازوی پهنک نسبت بههم، نوع کرکپوش، شکل سلولهای اپیدرمی رگبرگ اصلی، رنگ گلبرگ، تعداد دستجات آوندی در پهنک، میزان تراکم کرکپوش، شکل حاشیه برگ و تعداد انشعابات ساقه در خوشهبندی جنسها بود. به طورکلی، تحلیل دادهها بیانگر جدایی کامل این چهار جنس بود. بر اساس این مطالعه و در انطباق با نتایج دادههای تبارزایی، جدایی دو جنس Clerodendrum و Vitex از خانواده شاهپسند تأیید شد و تنها دو جنس Verbena و Phyla به عنوان جنسهای بومی این خانواده در ایران شناخته میشوند.
فاطمه جعفری، علی گنجعلی، الهام امجدی،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
پونهسای بینالودی (Nepeta binaludensis Jamzad ) به عنوان گیاه دارویی ارزشمند به علت برداشت بیرویه و تخریب رویشگاهها بهشدت در معرض خطر انقراض است. در این راستا با هدف ارزیابی صفات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی و ارزیابی محتوای ریزمغذیهای بخش هوایی آزمایشی با چهار ترکیب تیماری شامل: 1- تلقیح گیاه با باکتری Azotobacter chooroccum، 2- تلقیح توام باکتریهای Bacillus cereus وPseudomonas putida ، 3-تلقیح توام سه گونه باکتری شامل (A. chooroccum + B. cereus + P. putida) و 4- شاهد (بدون تلقیح باکتری) در دو مرحله رشد رویشی 10 و 20 هفتهای در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد کاربرد باکتریهای محرک رشد کلیه ویژگیهای مورفولوژیکی گیاه شامل طول اندام هوایی، وزن خشک بخش هوایی، مجموع سطح برگ و مجموع طول ریشهها را در مقایسه با گیاهان شاهد به صورت معنیداری در هر دو مرحله مورد بررسی افزایش داد. بررسیهای بیوشیمیایی نشان داد که در هر دو مرحله رشد 10و 20 هفتهای، کاربرد باکتریهای محرک رشد موجب افزایش ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتیاکسیدانی گیاه شد. علاوه بر این، جذب برخی عناصرغذایی از قبیل کلسیم، پتاسیم، فسفر، آهن و منیزیم نیز در نتیجه کاربرد باکتریهای محرک رشد افزایش یافت. از آنجا که میکروارگانیسمها سبب بهبود رشد و افزایش ترکیبات موثره گیاه پونهسای بینالودی میشوند میتوان از آنها به عنوان کود زیستی و جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی استفاده کرد.
دکتر فاطمه موسوی،
دوره 0، شماره 0 - ( 12-1402 )
چکیده
بذر کینوا (Chenopodium quinoa) به دلیل محتوای پروتئینی غنی و فعالیت آنتی اکسیدانی بالا مرتبط با پلی فنول ها به عنوان یک منبع غذایی بی نظیر مطرح می باشد. در مطالعه حاضر با هدف انتخاب بذر این گونه برای ارسال به فضا، پاسخ محتوای پروتئینی، فنل، فلاونوئید، ظرفیت آنتی اکسیدانی و شاخص جوانه زنی بذر آن به شرایط خلا شبیه سازی شده فضا مورد سنجش قرار گرفت. نتایج افزایش معنادار شاخص جوانه زنی بذر را برای گروه تحت تیمار خلا نسبت به گروه کنترل نشان داد. محتوای فنل و فلاونوئید کل در بذرهای تحت تیمار خلا نسبت به گروه کنترل بیشتر بود. شرایط خلا موجب افزایش معنادار ظرفیت آنتی اکسیدانی بذرهای کینوا شد. محتوای پروتئین کل بذر در گروه تحت تیمار خلا و کنترل به ترتیب 25 و 35 میلی گرم بر میلی لیتر بود. نیمرخ پروتئینی بذر 13 باند پروتئینی مشخص در محدوده وزن مولکولی 15 تا 70 کیلودالتون نشان داد. شدت باندهای پروتئینی بین گروه های تیمار خلا و کنترل به طرز معناداری تفاوت داشت. تغییرات ساختاری در پریکارپ بذر و همچنین خروج آب و روغن از بذرها تحت شرایط خلا می تواند از علل پاسخ های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی متفاوت بذرهای کینوا در مطالعه حاضر باشد.
سلمان احمدی اسبچین، ناصر جعفری،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
روشهای فیزیکی و شیمیایی جذب فلزات سنگین معایبی از جمله هزینۀ زیاد و غیرمؤثربودن در غلظتهای کم دارد. روشهای زیستی جذب فلزات سنگین در چنددهۀ اخیر مورد توجه قرار گرفت. ازمیان جاذبهای زیستی شامل باکتریها، قارچها و جلبکها، جلبکها بالاترین توانایی را در جذب فلز دارند. در این تحقیق مشخص شد که نقش اصلی در جذب همزمان فلزات نیکل و کادمیوم برعهده اسیدآلژینیک است. جلبک قهوهای فوکوس سراتوس به عنوان جاذب زیستی مقرون بهصرفه در این تحقیق استفاده شده و جذب زیستی همزمان یون کادمیوم و نیکل در راکتور بسته مطالعه شد. ساختار سطحی جلبک وکینتیک جذب فلزات بررسی شده است. زمان تعادل حدود 300 دقیقه بود. ایزوترم جذب با استفاده از معادله لانگموییر تفسیر شد. بیشینۀ جذب برای فلزات کادمیوم و نیکل بهترتیب حدود 85/0 و 95/0 میلیمول بر گرم بود.
فاطمه قاسمی، رضا حیدری، رشید جامعی، لطیفه پوراکبر،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
برای بررسی سمیت ناشی از نیکل، دانهرستهای ذرت بعد از جوانهزنی در محیطهای کشت هیدروپونیک حاوی صفر، 50 ، 100 و 200 میکرومولار کلرور نیکل به مدت دو هفته کشت شدند. سپس تأثیر آن بر رشد، سرعت واکنش هیل و محتوای رنگیزههای فتوسنتزی بررسی شد. وزن تر و خشک برگها و ریشهها در غلظت 50 میکرومولار کلرور نیکل افزایش یافت، اما در غلظتهای 100 و 200 میکرومولار کاهش نشان داد. با افزایش نیکل، از طول ریشه و اندام هوایی کاسته شد. با توجه به نتایج حاصل، بافتهای اندام هوایی و ریشهای دربرابر غلظتهای مختلف نیکل پاسخ رشدی متمایزی از خود نشان میدهند. نیکل تا 100 میکرومولار باعث افزایش میزان کلروفیل a شد، اما در غلظت 200 میکرومولار از میزان آن کاست. تغییر درخور ملاحظهای در میزان کلروفیل b و کاروتنوئیدها مشاهده نشد. با افزایش نیکل از سرعت واکنش هیل به منزلۀ شاخص توانایی کلروفیل a در مرکز واکنشی PSII برای شکافت آب، کاسته شد.
الهام حویزی، محمد نبیونی، کاظم پریور، محمد معصومی، جعفر آی،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
امروزه سلولهای پرتوان القاشده به منزلۀ یکی از جدیدترین و بهترین منابع سلولی برای سلول درمانی مرکز توجه قرارگرفته اند. در این مطالعه توان تمایزی سلولهای انسانی کشت دادهشده بر داربست به سلولهای آندودرم قطعی، که خود پیشساز سلولهایی ازجمله سلولهای هپاتوسیت، پانکراس و ششی هستند، بررسی شد. اجسام جنینی از سلولهای پلوری پوتانت ساخته شد و سپس به داربست نانوفیبروز پلیکاپرولاکتون، که با روش الکترواسپینینگ تهیه شد، انتقال داده شد. سلولها تحت تأثیر ریزمولکولی با عنوان فاکتور القاکنندۀ آندودرمی IDE1، به سلولهای آندودرم قطعی تمایز داده شدند. بیان مارکرهای آندودرمی شامل SOX17 ، FoxA2 و GSC با روش ایمونوسیتوشیمی وRT-PCR تأیید شد. در این تحقیق مورفولوژی و بقای سلولها بهترتیب با استفاده از عکسهای میکروسکوپ الکترونی و آزمون MTT بررسی شد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان میدهد که محیط کشت سهبعدی با استفاده از فاکتورهای مناسب میتواند بستر مناسبی برای رشد و تمایز سلولهای پلوری پوتانت انسانی به سلولهای آندودرم قطعی را فراهم آورد.
رویا غفاری، فریبا میقانی، حمیرا سلیمی،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
کهورک علف هرز مهاجم و مشکلساز مناطق گرم و خشک است و بنابراین مکنترل آن از اهمیت بالایی برخوردار است. به منظور بررسی عوامل مؤثر بر جوانهزنی بذر کهورک، بررسیهای آزمایشگاهی شامل بررسی زیستایی بذر، اثر دماهای ثابت و متناوب، اثر خراشدهی شیمیایی و فیزیکی بذر و اثر تنش خشکی با اعمال غلظتهای صفر، 100، 200، 300، 400، 500 و 600 میلیمولار PEG و تنش شوری با اعمال غلظتهای صفر، 100، 200، 300، 400، 500 ، 600 و 700 میلیمولار NaCl بر جوانهزنی بذر و بررسی گلخانهای شامل اثر عمق کاشت بذر بر ظهور گیاهچۀ کهورک بود. آزمایش درقالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که زیستایی بذر کهورک 81 درصد بود. دمای بهینۀ جوانه زنی بذر کهورک، دمای ثابت 30 درجۀ سانتیگراد بود و بطورکلی، دمای ثابت برای جوانهزنی بذر کهورک مناسبتر از دمای متناوب بود. بررسی اثر عمق کاشت بذر نشان داد که بیشترین ظهور گیاهچه مربوط به بذرهایی بود که در عمق 2 سانتیمتری گلدان کاشته شده بودند. بیشترین درصد جوانهزنی بذرکهورک تحت تأثیر تیمار 20 دقیقه با اسیدسولفوریک غلیظ مشاهده شد. خراشدهی فیزیکی بذر با سنباده کارایی چندانی در تحریک جوانهزنی بذر نداشت. در بررسی اثر تنش خشکی و شوری، بیشترین جوانهزنی بذر کهورک (بعد از تیمار شاهد بدون تنش) در پاسخ به غلظتهای پایینتر PEG و NaCl یعنی 100 و 200 میلیمولار مشاهده شد و با افزایش شدت تنش خشکی و شوری، جوانهزنی بذر کاهش معنیداری نشان داد. براساس نتایج پژوهش حاضر، نور نقش مهمی در جوانهزنی بذر کهورک ندارد و به عبارت دیگر بذر کهورک فتوپلاستیک نیست. این ویژگیها از عوامل عمدۀ تهاجم کهورک قلمداد میشود و اطلاع دقیق از آنها در کنترل و ممانعت از گسترش این علفهرز چندساله مؤثر خواهد بود.
حسن زارع مایوان، جواد محمدی، حمید اجتهادی بجستانی، کریم پاساد،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
جنگل کاسف با مساحتی بالغ بر 12 هکتار در فاصلۀ 20 کیلومتری شمال شهرستان بردسکن در منطقهای کوهستانی و خشک، در ارتفاع 1580 تا 1630 متر از سطح دریا با شیب 15درصد در جهت غربی-شرقی واقع شده است. پوشش گیاهی این منطقه در پاییز 1391، پس از نمونهبرداریهایی در بهار و پاییز 1391، به روش فلوریستیک مطالعه و سپس شکل های زیستی و پراکنش جغرافیایی آنها تعیین شد. به طور کلی در منطقه 69 گونه متعلق به 29 تیره وجود دارد که 25 تیره دولپهای و 3 تیره تکلپهای هستند و یک تیره نیز متعلق به بازدانگان است. بزرگترین تیرهها نعناع (Lamiaceae) با 11 گونه، کاسنی (Asteraceae) با 9 گونه و تیره میخک (Caryophyllaceae) با 5 گونه هستند. شکلهای زیستی اصلی منطقه عبارتند از: تروفیتها با 36% (25 گونه)، همیکریپتوفیتها 29% (20گونه)، کامفیتها 16% (11گونه)، فانروفیتها 13% (9گونه) و کریپتوفیتها با 6% (4 گونه). درصد بالای همیکریپتوفیتها نشاندهندۀ اقلیم سرد و کوهستانی منطقه است و درصد بالای تیره کاسنی و حضور گونههایی هم چون اسپند (Peganum harmala) نشاندهندۀ تخریب بالای پوشش گیاهی و عدم نظارت و مدیریت مناسب بر محیط زیست این منطقه است.
احمد قارزی،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
طرز تشکیل فولیکول پر و فولیکول مو در مرحلۀ جنینی تقریباً مشابه است. هدف تحقیق حاضر بررسی شباهتها و تفاوتهای ساختاری این دو نوع فولیکول در موشهای صحرایی و کبوترهای بالغ است. برای این منظور، پس از خارجکردن فولیکولها، آنها را برای بررسی با میکروسکوپ نوری و الکترونی آماده کردیم. نتایج این تحقیق نشان داد که این دو نوع فولیکول ازنظر داشتن پاپیلای درمی و ماتریکس اپیدرمی مشابه هستند. همچنین نحوۀ تولید رشته مو و پر در آنها تقریباً یکسان است. اما برخلاف فولیکول مو، در بخش بالای پاپیلای درمی فولیکول پر یک بخش متمایز به نام پولپ وجود دارد. در مرکز این پولپ و همچنین پاپیلای درمی یک رگ خونی قرار دارد که نظیر آن در فولیکول مو دیده نمیشود. یکی دیگر از تفاوتهای مشاهدهشده به ضخامت غشای پایهای مربوط میشود که در مرز ماتریکس اپیدرمی و پاپیلای درمی وجود دارد و در فولیکول پر نسبت به فولیکول مو از ضخامت بسیار بیشتری برخوردار است. همچنین در قاعدۀ فولیکول پر جمعیت مشخصی از سلولهای شبه بنیادی دیده میشود که نظیر آن در فولیکول مو مشاهده نشد. با توجه به نتایج به نظر میرسد که پر در پرندگان و مو در پستانداران برای اهداف زیستی مختلفی سازگاری یافتهاند
رامین عزتی، گلاره ربانی،
دوره 1، شماره 1 - ( 9-1393 )
چکیده
باران اسیدی که شکل مرطوب آلایندههای گازی تلقی میشود، دراثر ترکیب آلایندههایی مانند CO2، SO2و NO2 در اتمسفر با بخار آب در ابرها تشکیل میشود. با افزایش غلظت این آلایندهها در اتمسفر میزان باران اسیدی نیز روبهافزایش است. باران اسیدی، که مخلوطی از اسیدهای سولفوریک، نیتریک و کربنیک است، در خاک موجب تغییراتی مانند کاهش pH، زدایش عناصر غذایی، افزایش آزادسازی فلزات سمی و کاهش حاصل خیزی خاک میشود،که نتیجۀ آن اعمال اثرات منفی بر گیاهان است. در مطالعۀ حاضر طی یک دوره 32 روزه، گیاهان گندم تحت آبیاری و برگپاشی با 4 تیمار باران اسیدی حاوی اسیدسولفوریک و اسیدنیتریک با pHهای 5/2 و 5/3 و 5/4 و 6/5 قرار گرفتند، درحالیکه گیاهان شاهد با آب معمولی با 4/7pH= آبیاری شدند. طبق نتایج، گیاهان شاهد در تمام شاخصهای رشدی و فیزیولوژیکی بهتر از گیاهان تیمار باران اسیدی با pHهای 5/2 و 5/3 بودند. همچنین گیاهان تیمارشده با باران اسیدی در pHهای 6/5 و 5/4، به غیر از شدت فتوسنتز، محتوای رنگیزهها و قندهای محلول در دیگر فاکتورها در سطح پایینتری از گیاهان شاهد قرار داشتند. همچنین درpH های 5/3 و 5/2 ایجاد لکههای سفید در هردو سطح برگ، خشکشدن رأس و کنارهای برگ نیز مشاهده شد.
ابراهیم حسین نجدگرامی،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
نگرانیهای زیست محیطی دربارۀ استفادۀ بی رویه از آنتی بیوتیکها باعث افزایش استفاده از عوامل کنترل کنندۀ طبیعی شده است. پلی بتاهیدروکسی بوتیرات پلیمری طبیعی است که می تواند به اسید چرب کوتاه زنجیرۀ محلول در آب تبدیل شود و همچون عامل کنترلکنندۀ میکروبی عمل کند. در این آزمایش تأثیر اضافه کردن این ماده به جیرۀ غذایی بچه ماهیان در 3 تیمار غذایی (کنترل، 2 و 5 درصد) بر فعالیت و تنوع متابولیکی باکتری های بی هوازی روده در بچه ماهیان تاسماهی سیبری با روش community level physiological profiles تحت بررسی قرار گرفت. برای بررسی فعالیت و تنوع متابولیکی باکتری های بی هوازی در رودۀ بچه ماهیان، از میکروپلیت های BiologTM Ecoplate استفاده شد. نتایج طرح نشان داد که استفاده از پلی بتاهیدروکسی بوتیرات میزان فعالیت متابولیکی باکتری های بی هوازی روده را نسبت به تیمار کنترل افزایش می دهد. نتایج منحنی Pareto-Lorenz و شاخص های شنون و اونس نشان داد بچه ماهیانی که از تیمارهای غذایی استفاده کردند تنوع متابولیکی متفاوتی نسبت به تیمار کنترل داشتند.
پریسا محمدی، مهسا حبیبیان، محمد رضا صعودی، عزت عسگرانی،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
آبهای زیرزمینی، بهعنوان تنها منبع تأمین کننده آب در بسیاری از مناطق باید به لحاظ میکروبی ارزیابی شود. ازآنجاکه تیمار آب همیشه نمیتواند تمام باکتریهای بیماریزای را که از فاضلاب خانگی به آبهای زیرزمینی راه مییابد حذف کند، بررسی باکتریایی منابع آب بجنورد انجام گرفت. بههمین دلیل، روش فیلتر غشایی و محتملترین تعداد میکروبها در ارزیابی کیفیت آب بهکارگرفته شد Escherichia coli .و Enteroccocus faecalis بهعنوان شاخصهای مدفوعی انتخاب شدند. باکتری E.coli از سه ایستگاه از شش ایستگاه تحت مطالعه جدا شد و Enteroccocus faecalis تنها از یکی از ایستگاهها جدا گردید. اگرچه تکنیکهای مولکولی در تشخیص جمعیت های میکروبی بسیار سریع و دقیق هستند، ولی قادر به تفکیک باکتریهای زنده از مرده و باکتریهای زنده ولی غیرقابل کشت نیستند. با استفاده از روشهای استاندارد کشت میتوان به مطالعۀ میکروارگانیسمهای زنده و از لحاظ متابولیکی، فعال پرداخت. هر دو باکتری E.coli و E.feacalis، در برخی نمونههای آب تشخیص داده شد. بنابراین لازم است روشهای سالمسازی آبهای زیرزمینی بهعنوان آب شرب مورد توجه بیشتری قرار بگیرد.
مسعود رنجبر، اعظم پاکتچی، طیبه رجبیان،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
در این پژوهش ریختشناسی گیاه و ریزریخت شناسی گرده در 24 جمعیت از 3 گونۀ متعلق به 2 بخش Hemisphace و Plethiosphace از جنس Salvia در ایران بررسی شد. در مطالعۀ ریخت شناسی، 25 صفت کمی و کیفی تحت بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل از این مطالعه بهخوبی بخشهای تحت بررسی را از یکدیگر تفکیک کرد. دانۀ گردۀ نمونههای هرباریومی به روش استولیز آماده و با استفاده از میکروسکوپ نوری 4 ویژگی در آنها اندازهگیری شد. تحلیل دادهها به روش مولفۀ اصلی انجام شد. نتایج ریزریختشناسی دانۀ گرده نشان داد که اگرچه دانههای گرده در گونههای این جنس مشابه هستند و همگی شششیاری و واجد تزئینات شبکهای هستند، تنوع قابل توجهی در دادههای کمی نشان میدهند. قطر قطبی و قطر استوایی ازجمله ویژگیهای ارزشمند هستند که براساس آنها میتوان گونههای این جنس را به دو گروه تقسیم کرد. این گروهبندی نتایج حاصل از مطالعۀ ریختشناسی مبنی بر تفکیک این دو بخش در جنس Salvia را تا حد زیادی تأئید میکند.
رویا کرمیان، فاطمه قاسملو،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
ساپونینها متابولیتهای ثانویهای هستند که در بسیاری از گیاهان و برخی جانوران یافت میشوند. این ترکیبات گلیکوزیدهایی با وزن مولکولی زیاد هستند و یک گروه قندی متصل به آگلیکون تریترپنی یا استروئیدی دارند. بسیاری از ساپونینها خاصیت پاککنندگی دارند و در آب کف پایدار ایجاد میکنند. جنس Silene L. با بیشاز 700 گونه یکی از بزرگترین جنسهای تیرۀ میخکیان است که اغلب در نیمکرۀ شمالی گسترش دارند. ترکیبات ساپونینی از متابولیتهای ثانویۀ فراوان موجود در گیاهان این جنس هستند. در پژوهش حاضر، محتوای ساپونین کل ریشه و بخش هوایی به صورت کمی و کیفی در سه گونه از جنس Silene ، Melzh. (Ghaz. subsp. Penducularis (Fenzl ex Boiss. S. ginodioica، (Willd.) M. Bieb. S. spergulifolia و S. swertiifolia Boiss. به روشهای اسپکتروفتومتری و کروماتوگرافی لایۀ نازک تحت مطالعه قرار گرفت. در این بررسی 5 فرکشن مختلف از هر بخش گیاه به دست آمد که فرکشن 1 در هردو بخش و در هر سه گونه حاوی بالاترین مقدار ساپونین بود. از سوی دیگر، مقدار ساپونین استخراجشده از ریشهها زیاد بود. همچنین کروماتوگرافی عصارهها بر روی صفحات TLC لکههای ساپونینی با مقادیر Rf مختلف را آشکار ساخت.
لطیفه پوراکبر، مهدی عابدزاده،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
اثرات ناشی از کاهش لایۀ اوزون و افزایش اشعۀ فرابنفش را امروزه بسیاری از محققان بررسی کردهاند. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر پرتو UV-B بر گیاه بادرنجبویه (ملیسا اوفیسینالیس) و تأثیر سالیسیلیک اسید و میدان مغناطیسی در کاهش اثر زیانبار این پرتو بر این گیاه بود. گیاهان بادرنجبویه به مدت 60 روز در وضعیت گلخانهای کشت یافتند. تیمار فرابنفش بعد از مرحلۀ ششبرگی اعمال شد و پرتو UV-B به مدت 15 روز و هربار به مدت 20 دقیقه اعمال گردید. اسید سالیسیلیک نیز بعد از مرحلۀ ششبرگی با غلظت 1 میلیمولار به مدت یکهفته روی گیاهان پاشیده شد. تیمار میدان مغناطیسی به مدت یک ساعت و با شدتهای صفر، 40 و 85 میلیتسلا اعمال شد. نتایج نشان داد که پرتو UV-B باعث کاهش وزن تر و خشک، رشد طولی ریشه و اندام هوایی شد. این پرتو همچنین میزان رنگیزههای فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید)، میزان قندها و پروتئینهای محلول را کاهش داد. میزان فعالیت فنیلآلانین آمونیالیاز و ترکیبات جاذب UV نیز تحت تأثیر پرتوهای UV-B افزایش نشان داد. بررسی نتایج نشان داد تیمار با سالیسیلیک اسید و میدان مغناطیسی باعث تخفیف آسیبهای ناشی از اعمال پرتوهای UV-B در گیاه شد و توانست فاکتورهایی را که تحت تابشهای فرابنفش تغییر یافته بودند جبران کند.
سهیلا پارساپناه، شهریار سعیدی مهرورز،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
Pedicularis L. سردهای نیمهانگلی است که غالباً در مناطق سرد و کوهستانی نیمکرۀ شمالی پراکنش دارد. در این مطالعه کلالۀ 9 گونه از این سرده که در فلور ایران گزارش شده است بهوسیلۀ میکروسکوپ الکترونی تحت مطالعه قرار گرفت. سطح کلاله در P. pycnantha و P. wilhelmsiana مسطح است، در P. cabulica، P. caucasica ، P. rechingeri، P. sibthorpii، P. condensata و P. strausii به شکل نیمهکروی بوده و در P. rhinanthoides مخروطیشکل است. به منظور تعیین روابط بین گونهها، تحلیل عددی با استفاده از 45 صفت کمی و کیفی ریختشناسی، تشریحی و گردهشناسی انجام گرفت و نمودارهای حاصل از دو روش UPGMA و PCA ترسیم و روابط بین گونهها مشخص شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل، صفاتی مانند ضخامت پریکارپ میوه، ضخامت پارانشیم حفرهای در برگ، ارتفاع ساقه، ضخامت پوست ساقه، ضخامت کل ساقه و طول رگبرگ میانی ازجمله صفاتی هستند که با وجود تغییرپذیری زیاد، میتوانند در شناسایی گونهها و تعیین روابط بین آنها مفید باشند.
عبدالکریم چهرگانی راد، فریبا محسن زاده، سولماز اخطاری،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1393 )
چکیده
ساختار گل و رویانشناسی در تیرۀ آلالهایان موضوع مطالعات مختلف بوده است، اما پراکنش مطالعات تکوینی در این تیره ناموزون است؛ بهطوریکه مطالعۀ برخی از جنسها به طور محدود انجام شده یا اصلاً مطالعه نشدهاند. در این پژوهش مراحل و چگونگی تکوین تخمک در گیاه Consolida orientalis بررسی شد. گلها و غنچهها در مراحل مختلف نمو برداشت، تثبیت و نگهداری شد. سپس با میکروتوم برشگیری و رنگآمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین انجام گرفت. لامهای تهیهشده از مراحل مختلف تکوینی با دقت با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی شد .براساس نتایج حاصل از این بررسی، در گونۀ تحت مطالعه، تخمک از نوع دوپوششی، نسبتاً پرخورش و واژگون است. پساز تقسیم میوز تترادهای مگاسپور آرایش خطی یا غیرخطی دارند. تکوین کیسۀ رویانی از طرح تکاسپوری و تیپ پلیگونوم پیروی میکند، درحالیکه وجود تیپ آلیوم نیز در این تیره رایج است. یاخته های آنتیپود برخلاف تیپ متداول پلیگونوم شدیداً پلیپلوئید و نیز پایا هستند، اما تکهستهای باقی میمانند و با فشار پوستامنت به وسط کیسۀ رویانی پیشروی میکنند. تحلیل آنها با تأخیر قابل توجه و در مرحلۀ آندوسپرم سلولی صورت میگیرد.