پژوهش های نوین فیزیک

---

تری‌ترپنوئیدهای موجود در پوست سیب، خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالقوه دارند. فعالیت ضد تکثیری تری ترپنوئیدها علیه سلول‌های سرطانی سینه، کبد و کولون اثبات شده است. اورسولیک اسید و اولئانولیک اسید فراوان‌ترین تری‌ترپنوئید موجود در پوست سیب هستند. هدف از این پژوهش، تعیین خاصیت ضد جهشی و ضد سرطانی اورسولیک و اولئانولیک اسید در برابر مادۀ جهش‌زای آزید سدیم با استفاده از میکروزوم و تست ایمز است. مواد استفاده شده در این پژوهش اورسولیک اسید و اولئانولیک اسید به صورت پودر سفیدرنگ و محلول در استن هستند. باکتری مورد استفاده در این آزمون، سویه‌ای از سالمونلا تیفی موریوم (TA100) است که یک جهش انتخابی در اپرن هیستیدین خود دارد. همچنین با افزودن میکروزوم کبد موش اثر ضد سرطانی این دو ماده  نیز تأیید شد. درصد بازدارندگی به‌دست آمده در حضور میکروزوم (s9) برای اورسولیک اسید 83 درصد و برای اولئانولیک اسید 4/76 درصد بود. (در غیاب s9 این مقدار در اورسولیک اسید 6/77 درصد و برای اولئانولیک اسید 8/69 درصد است.) بنا بر این حضور مادۀ ضد جهش اورسولیک و اولئانولیک اسید در کنار ماده جهش‌زا، مقدار جهش برگشتی را کاهش می‌دهد و از آن‌جا که بازدارندگی بیش از 40 درصد به‌عنوان ضد جهش قوی شناخته می‌شود٬ نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که پوست سیب دارای تری‌ترپنوئیدهایی با خاصیت ضد جهشی و ضد سرطانی  قوی است که این خاصیت در اورسولیک اسید نسبت به اولئانولیک اسید بیش‌تر است.

---

در این تحقیق لایه‌های سیلیسیوم نانومتخلخل با درصد تخلخل‌های مختلف با استفاده از روش آنودیزاسیون الکتروشیمیایی تهیه شدند. مورفولوژی سطوح و اندازه حفره‌ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری بررسی شد. لایه‌های دی‌اکسید تیتانیوم به‌روش تبخیر با پرتو تفنگ الکترونی بر روی سیلسیوم متخلخل لایه نشانی شدند. اثر شرایط آنودیزاسیون مانند زمان آنودی‌سازی و چگالی جریان بر مورفولوژی و خواص الکتریکی قطعات  با اندازه‌گیری ولتاژ- جریان بررسی شد. نتایج نشان داد که خواص الکتریکی تحت تاثبر چگالی جریان و زمان آنودی سازی قرار می‌گیرد. هم‌چنین رسانندگی Ac قطعات ساندویچی Al/TiO₂/PSi/Al را در محدودۀ فرکانسی 10²تا 10⁵هرتز و محدودۀ دمایی300 تا 378 کلوین بررسی کردیم. در محدودۀ فرکانسی کم‌تر از 10³ هرتز نظریه نواری و در محدوده فرکانسی بزرگ‌تر از 10³ هرتز مکانیزم هوپینگ در توضیح رسانندگی نانو ساختارهای لایه نازک TiO₂/Psi با الکترودهای آلومینیوم کاربرد دارد.
 

---

تودۀ گرانیتی مرزیان ازنا یکی از جمله توده‌های نفوذی متعدد پهنۀ ساختاری سنندج- سیرجان است که دارای ترکیب سنگ‌شناسی لوکوگرانیت، گرانیت و گرانودیوریت است. هم‌چنین در هالۀ همبری این توده (کردیریت و آندالوزیت شیست) لوکوگرانیت‌های تورمالین و گارنت‌دار، آپلیت، پگماتیت، سنگ‌های میلونیتی شده و میگماتیت‌های تزریقی رخنمون دارند. کانی‏های عمده آن‌ها شامل کوارتز، پلاژیوکلاز، فلدسپار پتاسیم‌دار، بیوتیت، موسکویت، تورمالین، گارنت است. بررسی‌های ساختاری بیان‌گر وجود پهنه‏های برشی به‌ویژه در قسمت‏های جنوب خاور‏ی و با روندهای شمال باختری- جنوب خاوری، شمال، شمال خاور‏ی- جنوب، جنوب باختر‏ی است و بررسی‌های ریز ساختاری نشان‌دهندۀ وجود چهار نوع ریز ساختار: 1) ریز ساختارهای ماگمایی، 2) ریزساختار حالت جامد دما بالا، 2) ریزساختار حالت جامد کم دما،  4) ریزساختار نیمه میلونیتی و میلونیتی در منطقه است.
پهنه‏های برشی اکثر سنگ‏های منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نشان‌گرهای سوی برش مانند‏ فابریک S-C، پورفیروکلاست و پورفیروبلاست‌های نامتقارن، کینک نوارهای شکن بیوتیت و فلدسپارها، میکاها و آندالوزیت‌های ماهی‌گون و ریزساختارهای دومینو و بودین شده فلدسپار و تورمالین بیان‌گر تغییرات شکل‌پذیر با حرکت فشارشی برشی راست‌بر حاکم بر منطقه هستند. مجموع شواهد، بیان کنندۀ این واقعیت است که پهنه‌های حالت ماگمایی و جامد دمای زیاد در شرایط رخساره شیست سبز تا آمفیبولیت پایینی (500-300 درجۀ سانتی‌گراد)، هم‌زمان با جای‌گیری توده‌های گرانیتی روی داده است و پهنه‌های حالت جامد کم دما، نیمه‏ میلونیتی و میلونیتی و ساختارهای شکننده حاصل فعالیت‌های پس از جای‌گیری توده گرانیتی هستند.

---

گارنت میکاشیست‌های ارتفاعات حاجی قارا، شمال گلپایگان، بخشی ازسنگ‌های دگرگونی پهنۀ سنندج- سیرجان را تشکیل‌ می‌دهند. لپیدوپورفیروبلاست و پورفیروپویی‌کیلوبلاست از جمله بافت‌های عمده و میکای سیاه (بیوتیت آهن‌دار)، میکای سفید (موسکویت و فری فنژیت)، کلریت‌های دگرگونی آهن و منیزیم‌دار (نوع I و IIb)، گارنت (آلماندین) و کوارتز، مهم ترین کانی‌های این سنگ‌هاست. کانی‌های فرعی شامل استروتید، آندالوزیت، پلاژیوکلاز، مواد کربن‌دار، اکسید آهن و تورمالین است. شواهد پتروگرافی، شیمی میکاها در کنار دیگر کانی‌های همراه و دماسنجی‌های تخمین زده شده، بیان‌گر آن است که پس از پیشرفت دگرگونی تا رخساره آمفیبولیت، مسیر دگرگونی به سمت کاهش فشار و نیز افزایش دما تغییر کرده است. شواهد موجود به حضور تودۀ نفوذی (به صورت محلی) ‌اشاره دارد که موجب رشد پورفیروبلاست‌های گارنت، بیوتیت و موسکویت (در جهتی تقریباً عمود بر شیستوزیته قبلی سنگ) و آندالوزیت شده است. حضور کلریت، فری فنژیت و اکسید آهن، حاکی از رخداد دگرگونی برگشتی در طی کاهش حرارت و سرد شدن سنگ‌های مورد بحث در جریان بالاآمدگی است.