دوره 10، شماره 4 - ( 10-1402 )                   جلد 10 شماره 4 صفحات 144-129 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

chehreara T, Hajivand paydari S. Understanding the mechanism of the atmospheric anomalies governing the summer dust in northeast Iran. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2023; 10 (4) :129-144
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3393-fa.html
چهره آرا تهمینه، حاجیوند پایداری سمیه. درک سازوکار ناهنجاری های جوی حاکم بر گردوغبار تابستانه شمال شرق ایران. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1402; 10 (4) :129-144

URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3393-fa.html


1- دانشگاه پیام نور قزوین ، ta_ch_55_ir@yahoo.com
2- دانشگاه خوارزمی تهران
چکیده:   (265 مشاهده)
شناسایی کانون­های گردوغباری و به­طبع آن رفتارشناسی این پدیده در مناطق مختلف سبب شده تا یکی از مسائل چند دهه اخیر به عنوان یک مخاطره مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور از آمار 15 ایستگاه هواشناسی در منطقه شمال شرق ایران مشتمل بر استان­های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی در یک دوره 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. در ادامه برای تببین سازوکار حاکم بر روزهای گردوغباری با مراجعه به مرکز ملی پیش بینی محیطی/علوم جو (NCEP/NCAR) مقادیر مولفه­های مداری و نصف النهاری باد و ارتفاع ژئوپتانسیل تهیه شد. در ادامه برای ردیابی و شناسایی کانون­ها به ترتیب از مدل HYSPLIT و مقادیر AOD سنجنده MODIS بهره­گیری شد. نتایج نشان داد که در دوره گرم سال به دلیل استقرار سامانه واچرخندی شبه ساکن قوی در ترازهای زیرین جو سبب شده تا افزایش تاوایی منفی در منطقه بیشینه نزول هوا و در نهایت حاکمیت یک جریان شمالی را برای منطقه به همراه داشته باشد. بررسی ناهنجاری ارتفاع ژئوپتانسیل و تاوایی مشخص شد، 3 الگوی غالب نابهنجار در بروز بیشینه گردوغبارها در منطقه فعالیت دارند. بطوریکه افزایش ارتفاع ژئوپتانسیل به بیش از 5 الی 10 ژئوپتانسیل متر و افزایش چرخندگی منفی از شرایط عمده به حساب می­آید. با بررسی مدل ردیابی و بهره­گیری از داده­های ماهواره­ای نیز 5 کانون اصلی که بیش از 90 درصد گردوغبارهای منطقه را متاثر می­سازد، شناسایی گشت که در این میان سهم کشور ترکمنستان با دو کانون جدا و یک کانون مشترک با کشور ازبکستان نقش چشمگیری در رخداد گردوغبارهای تابستانه شمال شرق ایران را بر عهده دارد.
 
متن کامل [PDF 1951 kb]   (5 دریافت)    
نوع مطالعه: كاربردي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/6/29 | پذیرش: 1402/9/27 | انتشار: 1403/2/9

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سامانه نشریات علمی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Spatial Analysis Environmental hazarts

Designed & Developed by : Yektaweb