|
تحلیل داستان «زن زیادی» از جلال آل احمد براساس نظریه شالوده شکنی ژاک دریدا
|
مریم هامون گرد    1، علیرضا نبی لو چهرقانی |
| 1- ، m.hamoongard@yahoo.com |
|
|
چکیده: (1273 مشاهده) |
داستان «زن زیادی» یکی از نه (۹) داستان کوتاه از مجموعه داستانی با همین عنوان است که اولین بار در زمان حیات جلال آل احمد، نویسنده معاصر در سال ۱۳۳۱ به چاپ رسیده است. محوریت تمام داستان‌های این مجموعه زنان هستند و نویسنده با نگاهی نقّادانه مصائب و مشکلات آنها را به تصویر می‌کشد. این مقاله به بررسی داستان «زن زیادی» از این مجموعه از دیدگاه نقد شالوده شکنانه می‌پردازد. نقد شالوده شکنی بر اساس نظریه ژاک دریدا (2004-1930)، فیلسوف و نظریه پرداز فرانسوی شکل گرفت. اساس نقد شالوده شکنی یافتن تقابلهای دوتایی و پنهان در متن است؛ زیرا با کشف این تقابلها می‌توان به لایه‌های پنهانی و درونی متن پی برد. به اعتقاد ژاک دریدا تقابلهای درون متنی، سلسله مراتبی و پلکانی است و جزئی بر جزئی دیگر برتری داده می‌شود اما با بررسی متن در نهایت مشخص می‌شود که تقابلها هیچ کدام بر دیگری برتری ندارند و در واقع مکمل یکدیگرند. نقد شالوده شکنی بر بررسی پیش‌فرض‌های پذیرفته شده، واسازی و آشکارسازی تناقض های متنی استوار است و هر آنچه را که باید مخاطب بداند در خود متن جستجو می کند. تقابل در داستان «زن زیادی» در ظاهر بر پایه تضاد بین انسان و انسان، مرد/زن، و در باطن بین انسان و باورها و سنت‌های نادرست فرهنگی و اجتماعی است، و پس از بررسی تقابلهای دوتایی در متن داستان و شناسایی نیروهای متخاصم در آن معلوم می گردد که برخلاف آنچه از ظاهر متن و در خوانش اولیه به دست می آید قطب برتر در متن و مدلدل استعلایی که چالش درونی متن نیز بر اساس آن شکل گرفته است مرد ستمکار در مقابل زن ستمدیده نیست بلکه مرد و زنی است که هر یک به گونه‌ای اسیر و مقهور باورهای نادرست و تحمیلی جامعه زمان خود هستند و دو تقابل در کنار یکدیگر و همسو با هم داستان را پیش می برند.
کلید واژه: شالوده شکنی، ژاک دریدا، جلال آل حمد، داستان زن زیادی
|
|
| واژه‌های کلیدی: شالوده شکنی، ژاک دریدا، جلال آل حمد، داستان زن زیادی |
|
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
نقد ادبی
|
|
|
|
|
|
