:: سال 25، شماره 82 - ( مقالات منتشر شده 1396 ) ::
جلد 25 شماره 82 صفحات 36-7 برگشت به فهرست نسخه ها
"دیگری" در اندیشه و آثار ناصرخسرو
فرزاد بالو
دانشگاه مازندران ، f.baloo@umz.ac.ir
چکیده:   (6514 مشاهده)
 مفهوم «دیگری» یکی از مفاهیم بنیادین فلسفی است که به‌ویژه در قرن بیستم و در آثار هوسرل، هایدگر، سارتر و لویناس اهمیت معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی پیدا کرد و سپس، به‌واسطه باختین، به حوزه ادبیات و نظریه‌های ادبی وارد ‌شد. از چشم‌انداز «مفهوم دیگری»، می‌توان گفت پس از پیوستن ناصرخسرو به مذهب اسماعیلیه، طرحی آرمان‌شهری از دین و مذهب، حاکم و حکومت، شعر و شاعر، فلسفه و فیلسوفان و...  در ذهن و زبان او شکل می‌گیرد و براین‌اساس، هرکس و هرچیزی از این خطوط مشخص پا را فراتر یا فروتر بگذارد از گزند تیغ تیز طرد و حذف و هجو  ناصرخسرو در امان نمی‌ماند. در این نوشتار، پس از تبیین مبانی نظری مفهوم دیگری، به طرح آرمان‌شهر ناصری می‌پردازیم و پس از آن، از منظر مفهوم دیگری، به توصیف و تحلیل نحوه مواجهه ناصرخسرو با صنوف و طبقات مختلف سیاسی، اجتماعی و فلسفی و ادبی و... خواهیم پرداخت.    
واژه‌های کلیدی: ناصرخسرو، دیگری، باختین، شاعران فرقه‌های مذهبی، فیلسوفان
متن کامل [PDF 362 kb]   (1681 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. احمدي، بابک (1375) ساختار و تأويل متن. تهران: مرکز.
2. ارسطو (1385) اخلاق نيکوماخوس. ترجمة محمدحسن لطفی. تهران: طرح نو.
3. اسلا‌مي ندوشن، محمدعلي (1355) «پيوند فکر و شعر در نزد ناصرخسرو». در: يادنامة ناصرخسرو. ادبيات و علوم انساني دانشگاه مشهد. 58-60 / 9-12.
4. افلاطون (1380) مجموعه آثار (چهار جلد). ترجمة محمدحسن لطفي. تهران: خوارزمي.
5. اﻧﺼﺎري، ﻣﻨﺼﻮر (1384) دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ گفت‌وگويي. ﺗﻬﺮان: ﻣﺮکز.
6. بالو، فرزاد و حبيب‌اللـه عباسی (1394) «تحليل رابطة «انسان و خدا» در ميراث عرفانی ابوالحسن خرقانی با الهام از نظرية «من» و «تو»ی مارتين بوبر». دوفصلنامة ادبيات عرفانی دانشگاه الزهرا. سال هفتم. شمارة 12: 43-71.
7. بوبر، مارتين (1380) من و تو. ترجمة ابوتراب سهراب و الهام عطاردی. تهران: فرزان روز.
8. پوينده، محمدجعفر (1373) سوداي مکالمه، خنده و آزادي. تهران: آرست.
9. تودوروف، تزوتان (1377) منطق گفت‌وگويي ميخائيل باختين. ترجمة داريوش کريمي. تهران: مرکز.
10. خاتمي، محمود (1380) «لويناس و آن ديگري». نامة فرهنگ. شمارة 42: 102-107.
11. خاتمي، محمود (1373) «نقد و معرفي کتاب: فلسفة اخلاقي ناصرخسرو و ريشه‌هاي آن». مجلة تحقيقات. سال نهم. شمارة 1 و 2: 181- 188.
12. دشتی، علی (1362) تصويری از ناصرخسرو. تهران: جاويدان.
13. دفتري، فرهاد (1376) تاريخ و عقايد اسماعيليه. ترجمة فريدون بدره‌اي. تهران: فرزان روز.
14. راوندي، مرتضي (1354) تاريخ اجتماعي ايران. جلد 2. چاپ دوم. تهران: اميرکبير.
15. رجبي، محمدرضا (1381) مجموعه مقالات اسماعيليه. تهران: مرکز تحقيقات اديان و مذاهب.
16. رزمجو، حسين (1375) انسان آرماني و کامل در ادبيات حماسي و عرفاني. چاپ دوم. تهران: اميرکبير.
17. زرين‌کوب، عبدالحسين (1386) با کاروان حله. تهران: علمي.
18. سارتر، ژان پل (1353) هستي و نيستي. ترجمة عنايت‌الـله شكيباپور. تهران: شهريار.
19. سلدن، رامان و پيتر ويدسون (1384) راهنماي نظرية ادبي معاصر. ترجمة عباس مخبر. تهران: طرح نو.
20. صفا، ذبيح‌الـله (1356) تاريخ علوم عقلي در تمدن اسلامي تا اواسط قرن پنجم. جلد اول. تهران: اميرکبير.
21. عليا، مسعود (1388) کشف ديگري همراه با لويناس. تهران: ني.
22. گاردينر، مايکل (1381) «تخيل معمولي باختين». ترجمة يوسف اباذري. ارغنون. شمارة20: 33-66.
23. محبتي، مهدي (1379) سيمرغ در جست‌وجوي قاف: درآمدي بر سير تحول عقلانيت در ادب فارسي. تهران: سخن.
24. مطهري، مرتضي (1391) مجموعة آثار 14. تهران: صدرا.
25. مقدادي، بهرام ( 1393) دانش‌نامة نقد ادبي از افلاطون تا امروز. تهران: چشمه.
26. ميرباقري‌فرد، علي‌اصغر (1382) «شعر و شاعري در ديوان ناصرخسرو». نامة پارسي. سال هشتم. شمارة 2: 243-255.
27. نادري، نادر (1384) برآمدن عباسيان. ترجمة عبدالحسين آذرنگ و نگار نادري. تهران: سخن.
28. ناصرخسرو، ابومعين (1363) جامع‌الحكمتين. به‌اهتمام معين و کربن. تهران: کتابخانه طهوري/ آگاه.
29. ناصرخسرو، ابومعين (1370الف) ديوان اشعار. به‌تصحيح مجتبي مينوي و مهدي محقق. تهران: دانشگاه تهران.
30. ناصرخسرو، ابومعين (1370ب) سفرنامه. به‌اهتمام محمددبيرسياقي. تهران: كتابفروشي زوار.
31. ناصرخسرو، ابومعين (1385) زادالمسافرين. تصحيح محمد بذل‌الرحمن. تهران: کتابفروشي محمودي.
32. ناصرخسرو، ابومعين ( 1384) وجه دين. تهران: اساطير.
33. وزين‌پور، نادر (1358) «دلايل منطقي ناصرخسرو براي تغيير مذهب خود چه بود؟». مجلة دانشکدة ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران. شمارة 413: 128-148.
34. هارلند، ريچارد (1385) درآمدي بر نظرية ادبي از افلاطون تا بارت. ترجمة گروه ترجمة شيراز: علي معصومي و شاپور جورکش. تهران: چشمه.
35. يوسفي، غلامحسين (1376) چشمة روشن. تهران: علمي.
36. Bakhtin, M.M. (1993) Toward a Philosophy of the Act. Ed. Vadim Liapunov and Michael Holquist. Trans. Vadim Liapunov. Austin: University of Texas Press.
37. Audi, Rober (1999) The Cambridge Dictionary of Philosophy. Second Edition, Campridge University Press.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 25، شماره 82 - ( مقالات منتشر شده 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها