نقد و تحلیل مبحث حذف و ذکر در کتابهای فارسی علم معانی
|
حمیده نوح پیشه 1، روح الله هادی2 |
1- دانشگاه تهران ، h_m_noh@yahoo.com 2- دانشگاه تهران |
|
چکیده: (6729 مشاهده) |
اشکالات و اختلافاتی که در متون درسی علم معانی وجود دارد باعث شده است جایگاه این شاخه علمی در میان علوم ادبی تضعیف و کارآییهای بالقوه آن در درک زیبایی و تحلیل مسائل ادبی پنهان شود. این اشکالات غالباً از فقدان روش علمی و نبود تعریف درست و دقیق از مبانی این دانش سرچشمه میگیرد.
این پژوهش در جهت بازبینی، نقد و تبیین مبحث «حذف و ذکر» انجام شده است که یکی از بخشهای مهم فنّ معانی است. حذف و ذکر از مهمترین ابزارهای بلاغی شعرا و نویسندگان فارسی است که در طول تاریخ ادبی به صورت متنوّع و مکرّر از آن بهره بردهاند؛ ازهمینرو توضیح و تفسیر جنبه بلاغی آن از نخستین کتابهای معانی تا دوره معاصر درکانون توجه اهل بلاغت بوده است.
نویسندگان مقاله حاضر مبحث «حذف و ذکر» را در کتابهای بلاغت فارسی بررسی کرده و ضعفها و قوّتهای این کتابها را در ارائه منسجم و هدفمند این بخش مهم از علم معانی نشان دادهاند و درنهایت برای حذف برخی اغراض ثانویه نادرست، ادغام دستهای از اغراض در یکدیگر، تغییر نام بعضی از آنها، تعیین «حدودِ مسند» و بازنگری مبحث «ذکرمسندالیه» پیشنهادهایی مطرح کردهاند. |
|
واژههای کلیدی: علم معانی، حذف، ذکر، احوال مسندالیه، احوال مسند |
|
متن کامل [PDF 6908 kb]
(1579 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|