جلد 10، شماره 4 - ( جلد 10 شماره 4 زمستان 1395 1395 )                   جلد 10 شماره 4 صفحات 3808-3793 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- ناظر شرکت مهندسین مشاور در پروژه ، sehamoosavi@gmail.com
2- دانشگاه صنعتی امیر کبیر، دانشکده مهندسی معدن
چکیده:   (5491 مشاهده)

ترکیب شبکه عصبی تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی (ANFIS) و خوشه‌بندی کاهشی (SC) برای ارزیابی مدول تغییرشکل‌پذیری تودۀ سنگ (Em) و مقاومت فشاری توده سنگ (UCSm) با در نظر گرفتن عمق اندازه‌گیری‌ها استفاده شده است. برای این منظور، 125 داده متشکل از 9 متغیر مقاومت فشاری توده سنگ (UCSm)، مدول تغییرشکل‌پذیری توده سنگ (Em)، عمق اندازه‌گیری، فاصله‌داری درزه، تداوم درزه، بازشدگی درزه، مقاومت فشاری سنگ بکر (UCSi)، شاخص ژئومکانیکی (RMR) و مدول الاستیک (Ei) برای یادگیری مدل ANFIS مبتنی بر خوشه‌بندی کاهشی (ANFISBSC) استفاده شده است. سپس در مرحلۀ دوم، مدل آموزش یافته ANFISBSC در مجموعه داده‌های 40 گانه آزمایش شده است. بنابراین، با در نظر گرفتن تأثیر پیچیدگی مدل در صحت ارزیابی، توده سنگ با مدل‌های 2 تا 6 متغیره شبیه‌سازی شده است. نتایج شبیه‌سازی مدل‌های چندمتغیره توده سنگ برای ارزیابی مقاومت فشاری توده سنگ (UCSm) و مدول تغییرشکل‌پذیری توده سنگ (Em) نشان داده است که با پیچیده شدن مدل ANFISBSC از 2 متغیره به 6 متغیره، صحت روش افزایش می‌بابد. مطابق نتایج به‌دست آمده، مدل سه متغیره شبیه‌سازی به‌روش ANFISBSC اگرچه روند کلی تخمین مقاومت فشاری توده سنگ (UCSm) و مدول تغییرشکل‌پذیری توده سنگ (Em) را به دست می دهد ولی همراه با 20 -30 درصد خطا می باشد؛ در حالی که در مدل 6 متغیره، مدول تغییر شکل‌پذیری توده سنگ (Em) و مقاومت فشاری توده سنگ (UCSm) به‌صورت موفقیت‌آمیزی با خطای کم‌تر از 3 درصد تخمین زده می‌شود. هم‌چنین، شیب خط نمودار داده‌های اندازه‌گیری و داده‌های تخمین زده شده در مدل 6 متغیره به 1 نزدیک می‌شود و در مدل 3 متغیره، شیب این خط، 94/0 است. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود که مدل 6 متغیره شبیه‌سازی شده با ANFISBSC پیش‌بینی قابل‌قبولی از مدول تغییرشکل‌پذیری توده سنگ (Em) و مقاومت فشاری توده سنگ (UCSm) را به‌دست می‌دهد

متن کامل [PDF 906 kb]   (1451 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: ژئوتکنیک (مکانیک خاک و سنگ)
پذیرش: 1395/3/19 | انتشار: 1395/3/19

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.