سجاد محمدیان، نادر نقشینه، مریم ناخدا،
دوره 8، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: منظور از توصیههای دامنههای متقابل یعنی به جای پرداختن به هر دامنه به طور مستقل، دانش بدستآمده در یک دامنه (منبع) را به دامنه (هدف) دیگری منتقل و در آن به کار گرفت. مقاله حاضر با مرور نظاممند درپی بررسی پژوهشهای این حوزه از نظر مبانی، کاربردها و چالشها است.
روش پژوهش: در مطالعه حاضر، از چارچوب مطالعه نظاممند پریسما استفاده شده است. جستوجو در منابع اطلاعات علمی فارسی و انگلیسی با کلیدواژههای مرتبط انجام و 98 منبع به زبان انگلیسی در بازه زمانی 2007 تا 2021 یافت شد. با اعمال پالایش اولیه، معیارهای ورود و خروج از مطالعه و کنترل توسط متخصصان، تعداد 28 منبع انگلیسی برای ورود به مرور نظاممند انتخاب شدند.
یافتهها: بر مبنای دامنه، چهار سطح توصیههای دامنههای متقابل؛ مشخصه یا خصیصه، نوع، مورد و سامانه وجود دارد. برای پیشبینی نظرات کاربران در توصیههای بین دامنهای از الگوریتمها یادگیری ماشین و برای ارزیابی پیشبینیهای صورت گرفته براساس ماتریس درهم ریختگی از سه دسته معیارهای پیشبینی، رتبهبندی و طبقهبندی استفاده میشود. توصیههای دامنههای متقابل با انتقال دانش بین دامنهها در افزایش صحت توصیهها، رفع مسئله شروع سرد، فروش متقابل و بهبود شخصیسازی کاربرد دارد. اصلیترین چالش توصیه دامنههای متقابل تفاوتهای دامنهها با هم است این تفاوتها شامل عدم انطباق بین ویژگیهای دامنهها و مشخص نبودن روابط میان دامنهها است. علاوه بر این، تفاوت در اندازه دامنهها و عملکرد ضعیف الگوریتمهای پایه در پیشبینی نظرات کاربران از دیگر چالشهای پیشروی توصیههای دامنههای متقابل است.
نتیجهگیری: این حوزه موضوعی اگر چه در ده سال اخیر شکل گرفته است اما شتاب پرداختن به موضوع توسط پژوهشگران علوم رایانه و اطلاعات نشان از مهم بودن حوزه پژوهشی دارد. توصیههای دامنههای متقابل سطح مورد اصلیترین دسته توصیههای دامنههای متقابل محسوب میشوند. با توجه به شکلگیری گروههای کسبکارهای الکترونیک، در آینده توصیههای متقابل در سطح سامانهها بیشتر مورد توجه قرار خواهند گرفت. توصیههای دامنههای متقابل در بهبود عملکرد سامانههای توصیهگر، مدلسازی کاربر در تعامل انسان و رایانه، تجارت الکترونیک میتوان استفاده میشوند.
احمدرضا ورناصری، مریم عندلیب کندری، مریم قنبری خشنود، سجاد محمدیان،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1402 )
چکیده
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی محتوای مقالات فصلنامه تعامل انسان و اطلاعات است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی مقالات علمی و پژوهشی منتشرشده در فصلنامه علمی - پژوهشی تعامل انسان و اطلاعات از بهار 93 تا زمستان 1401 در برمیگیرد. ابزار مورداستفاده سیاهه وارسـی محقق ساخته است. دادههای بهدستآمده با استفاده از نرمافزار اکسل مورد تجزیهوتحلیل قـرار گرفت. همچنین در تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی، نظیر دستهبندی دادهها برحسب توزیع و درصد فراوانی و نیز، رسم نمودار و جدول، استفادهشده است.
یافتهها: تعداد 242 مقاله در فصلنامه تعامل انسان و اطلاعات طی 9 دوره مقاله به چاپ رسیده است. جنسیت نویسندگان 53 درصد از آنها مرد و 47 درصد از آنها زن بودهاند، حوزه موضوعی مدیریت اطلاعات بیشترین و حوزه موضوعی سازماندهی کمترین تعداد مقالات را به خود اختصاص داده بودند. بیشترین افراد مشارکتکننده در نگارش مقالهها، استادیار (158) بودهاند. بیشترین مشارکت، توسط نویسندگان دانشگاه خوارزمی بوده است. مطابق با یافتههای پژوهش، جامعه آماری پژوهشهای دانشجویان، اساتید و دانشگاهیان بوده است. 78 درصد مقالههای چاپشده در فصلنامه تعامل انسان و اطلاعات، سطح گروهی است. رویکرد کمی با 51 درصد بیشترین پژوهشها را به خود اختصاص داد. بیشترین استراتژی روش پژوهشها، پژوهشهای توصیفی با 167 عنوان بالاترین درصد (69 درصد) است.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای میتوان با افزایش سهم زنان در نگارش مقالات، گرایش و توجه به روشهای کیفی و آمیخته و با بالابردن امکان چاپ مقالات از دیگر موضوعات مرتبط، نشریه حاضر را توسعه داد.